تیپ‌شناسی روان‌شناسان اینستاگرامی ایرانی

یکی از موضوعات محبوب طرح‌شده در اینستاگرام ادعاهای روان‌شناختی هستند. وقتی گزاره‌های روان‌شناسی در رسانه‌ای اجتماعی برای عموم مردم مطرح می‌شوند با پدیده‌ای تحت عنوان روان‌شناسی عامه‌پسند طرف هستیم. به‌رغم انتشار گستردۀ ادعاهای روان‌شناختی در اینستاگرام، ما هیچ مطالعه‌ای در باب روان‌شناسان اینستاگرامی یا تیپ‌شناسی آنان نیافتیم؛ بنابراین بر آن شدیم تا در این مطالعه بر مبنای معیارهایی توصیفی، انواع تیپ‌های مختلف روان‌شناسان عامه‌پسند اینستاگرامی را شناسایی کنیم. شیوۀ مطالعۀ ما نتنوگرافی بود. نتنوگرافی، نوعی مردم‌نگاری در بستر اینترنت است که تکنیک اصلی مورداستفاده در آن، مشاهدۀ مداوم و عمیق است. ما از طریق مشاهدات مداوم و عمیق و نیز با اتکا به اصول منطقی و شواهد علمی، درنهایت شش تیپ از روان‌شناسان عامه‌پسند اینستاگرامی را شناسایی کردیم که عبارت‌اند از: روان‌شناسان شواهدمحور اینستاگرامی، روان‌شناسان عقل سلیم اینستاگرامی، روان‌شناسان شبه‌علمی نهان اینستاگرامی، روان‌شناسان شبه‌علمی آشکار اینستاگرامی، روان‌شناسان زرد اینستاگرامی و روان‌شناسان تیپ آمیختۀ اینستاگرامی؛ بدین‌ترتیب ما نشان دادیم که روان‌شناسی عامه‌پسند اینستاگرامی ابداً پدیده‌ای یکدست نیست، نمی‌توان همۀ روان‌شناسان اینستاگرامی را زرد یا غیر علمی تلقی کرد، بلکه روان‌شناسی اینستاگرامی در قالب تیپ‌هایی متفاوت نمود می‌یابد، همچنین نشان دادیم برخی از این تیپ‌ها سودمندی بیشتری دارند و برخی نیز به‌شدت زیان‌بارند. پژوهشگران بعدی می‌توانند به اعتبارسنجی کمّی این تیپ‌ها بپردازند، تیپ‌های احتمالی دیگری را شناسایی کنند یا مشخصه‌ها و پیامدهای مثبت و منفی هر تیپ را به نحوی ژرف‌تر مورد واکاوی قرار دهند.

typology of iranian instagram psychologists

social media has become an integral part of our lives, influencing us in various ways. instagram, one of the most popular social media platforms in iran, frequently features psychological content. when psychological claims are presented to the general public through social media, it is called pop psychology. despite the widespread dissemination of psychological claims on instagram, no studies have examined instagram psychologists or their typology; therefore, this study aimed to identify different types of pop instagram psychologists using descriptive criteria. netnography, a form of ethnography conducted online, primarily involving continuous and in-depth observation, was employed as the research method for this study. through continuous and in-depth observations, guided by logical principles and scientific evidence, we identified six types of pop instagram psychologists: evidence-based psychologists, common sense psychologists, covert pseudoscientific psychologists, overt pseudoscientific psychologists, psychobabble, and mixed-type psychologists. this study demonstrated that pop psychology on instagram is not a uniform phenomenon and manifests in various forms; furthermore, we found that some types of pop psychology claims are more beneficial while others are highly detrimental. further research could quantitatively validate the proposed typology or engage in deeper analyses of each type, examining both their characteristics and their potential positive and negative consequences.