ریشه‌های تکوین بازار و دولت مدرن در ایران

موضوع اصلی اقتصاد سیاسی بحث در مورد نوع رابطه‌ میان سپهر عمومی و خصوصی است. سپهر عمومی حوزه سیاست در نظر گرفته می‌شود که نهاد اصلی حاکم بر آن دولت- ملت است. سپهر خصوصی هم حوزه اقتصاد دانسته می‌شود که نهاد اصلی حاکم بر آن بدوا بازار ملی و در مراحل بعدی بازار منطقه‌ای، بین‌المللی و جهانی است. بر این اساس، امکان ورود به بحث اقتصاد سیاسی ایران زمانی وجود دارد که ابتدا دو نهاد دولت ملی و بازار شکل گرفته باشد تا بتوان در مورد نوع رابطه آن‌ها سخن گفت. در این راستا پژوهش حاضر به دنبال بررسی این مساله اساسی است که نهادهای بازار و دولت ملی چگونه و در چه زمانی در ایران شکل گرفتند؟ در رابطه با تکوین بازار دو نظر وجود دارد. یک نظر معتقد است که بازار به صورت طبیعی از گذشته وجود داشت. و نظر دوم معتقد است که بازار در قرن نوزدهم به عنوان یک نهاد تاسیس شد. این مقاله بر اساس نظر دوم، بر این فرضیه استوار است که نهاد بازار در ایران نه امری طبیعی و دارای ریشه‌ داخلی بلکه در نیمه‌ دوم قرن نوزدهم میلادی، تحت تاثیر عامل خارجی تاسیس گردید. در رابطه با تکوین دولت نیز دو نظر وجود دارد. یک نظر معتقد است که دولت مدرن در واکنش به صنعتی شدن شکل گرفت. و نظر دوم معقتد است که دولت مدرن در واکنش به جنگ‌های بین‌المللی ساخته شد. این مقاله بر اساس نظر دوم، بر این فرض استوار است که این عامل خارجی جنگ‌های بین‌المللی بود که دولت در ایران را ساخت.

the origins of the market and the modern state in iran

the main topic of political economy is discussion about the type of relationship between the public and private spheres. the public spheres refers to the field of politic that it’s main institute is the nation-state. the private spheres refers to the field of economic that it’s main institute is initially the national market and in the next stages, is the regional, international and global market. based on this, the possibility of entering the discussion of iran’s political economy, there is, when first, two institutions of the national government and the market have been formed, so that we can talk about the type of their relationship. in this regard, this current research seeks to examine this fundamental issue that how and when were the institutions of the market and the national government formed in iran? and it is based on this hypothesis that the institution of the market in iran is not a natural thing and has not internal roots, rather, it was established in the second half of the 19th century under the influence of foreign factors. also, in relation to the state, it is based on this hypothesis that the external factor of international wars was the cause of built the state in iran.