تحلیلی دیگر از رفتار زیست‌محیطی زنان: ورود مفهوم نابرابری جنسیتی

در مطالعات حوزه جامعه شناسی محیط زیست، جنسیت اغلب به عنوان متغیر زمینه ای وارد تحلیل می شود که موجب تبیین ناقص رفتار زیست محیطی زنان و مردان در حوزه خصوصی شده است. هدف این مقاله بررسی رابطه الگوی رفتار زیست محیطی زنان و مردان در حوزه خصوصی (خانه) با پایگاه اقتصادی آنان است. در چهارچوب نظری، از مفهوم نابرابری جنسیتی برای تبیین تفاوت های رفتار زیست محیطی بهره برده شده که با مفاهیم تقسیم کار جنسیتی، دسترسی بیوگرافیکی و تخصص گرایی، عاملیت بیشتر زنان در رفتارهای مسئولانه زیست محیطی در حوزه خصوصی، نسبت به مردان را بحث می کند. پژوهش به روش پیمایش با جامعه آماری شهروندان بین 18 تا 75 سال ساکن در شهر قزوین انجام شده و نمونه ها از طریق شماره گیری ارقام تصادفی مبتنی بر چارچوب شماره تلفن با حجم 390 نفر انتخاب شده اند؛ داده ها نیز از طریق مصاحبه تلفنی با سوالات بسته چندگزینه ای جمع آوری شده است. یافته ها حاکی از آن است که میانگین رفتار زیست محیطی زنان در حوزه خصوصی در سه سطح اقتصادی شاغل، شاغل تمام وقت و شاغل با قدرت نظارتی، بیشتر از مردان است؛ این نشان می دهد که ساختار فرهنگی و اجتماعی مبتنی بر نابرابری جنسیتی، الگوهای رفتاری در حوزه خصوصی را حوزه تخصصی زنان تعریف کرده و به این علت میزان رفتار زیست محیطی زنان نیز با هر پایگاه اقتصادی در این حوزه بیش از مردان است.

A new interpretation of women’s environmental behavior: importing gender inequality

Differences between men and women`s approaches toward the environment are a less addressed matter in the Sociology of Environment contents and have led to an incomplete explanation of environmental behavior. The purpose of the study is to investigate the relationship between environmental behavior of men and women in private sphere (home) and their economic status. In theoretical framework, gender inequality has been used to explain differences in environmental behavior; This concept discusses women’s greater share in environmentally responsible behaviors in private sphere through gender division of labor, biographical access, and professionalism. The method is survey with the statistical population of Qazvin citizens between 18 and 75 years old. Sample size is 390. They were selected by dialing random numbers based on the telephone numbers frame. Data were also collected through telephone interviews with multiplechoice closedended questions. Findings show that the average environmental behavior of women in private sphere in three levels of employment, fulltime employment and employment with supervisory power is higher than men; Complex cultural and structural patterns based on gender inequality have defined women’s core specialties as patterns of behavior in private sphere, and have highlighted maledominated patriarchal social forces, gender stereotypes and expectations even more about environmental behavior.