بررسی اثرات فعالیت‌های کارخانه ذوب مس خاتون‌آباد بر توسعه مناطق پیرامون

پژوهش حاضر باهدف بررسی اثرات فعالیت‏های کارخانه ذوب مس خاتون‌آباد بر توسعه مناطق پیرامون، انجام شد. در این پژوهش از روش علی مقایسه‌ای بهره گرفته‌شده است. جامعه آماری پژوهش حاضر، شامل 2900 نفر از ساکنین دو منطقه در شهرستان شهربابک بودند که بر اساس جدول بارتلت، اندازه نمونه 150 نفر تعیین شد و نمونه گیری به صورت تصادفی ساده با انتساب متناسب انجام شد. ابزار اصلی جمع‏آوری داده‏ها پرسشنامه بود که روایی صوری آن تایید و پایایی آن نیز با استفاده از محاسبه ضریب آلفای کرونباخ (0.773 0.892) مورد تایید قرار گرفت و داده‌پردازی نیز با استفاده از نرم‌افزار spss انجام شد. بر اساس نتایج یافته‏های تحقیق و با توجه به آزمون‌های آماری صورت گرفته در زمینه‏ی مقایسه وضعیت شاخص‌های توسعه در دو دوره قبل و بعد از تاسیس کارخانه (6 سال قبل و حال حاضر) بیانگر این مطلب است که فعالیت‏های کارخانه ذوب در منطقه خاتون‌آباد در حال حاضر بر شاخص زیست محیطی و شاخص اجتماعیفرهنگی اثرات منفی را بر جای گذاشته است. افزون بر این، نتایج مقایسه میانگین بین دو منطقه در حال حاضر نشان داد که تفاوت معنی داری بین دو منطقه مورد مطالعه از لحاظ شاخص اجتماعیفرهنگی و زیست‌محیطی وجود داشته است، در حالی که از لحاظ شاخص اقتصادی تفاوت معنی داری بین دو منطقه نبوده است. بعلاوه، با توجه به تعیین اندازه اثر فعالیت‌های کارخانه ذوب مس خاتون‏آباد می‌توان بیان کرد که وجود کارخانه باعث تنزل6.4 درصدی شاخص اجتماعی فرهنگی بهبود0.3 درصدی شاخص اقتصادی و تنزل13.8 درصدی شاخص زیست‌محیطی شده است.

Investigating the effects of Khatounabad Copper Smelter Factory on the development of surrounding areas

Industrialization is a dynamic factor for development process, while industrialization projects in addition to providing parts of human needs, cause different intended and unintended effects. Thus, the purpose of this research was to investigate Khatounabad Copper Smelter Factory’s effects on the development of surrounding areas. A causal comparative research method was used for this purpose. Research population included the residents of two regions of ShahreBbak County that about 150 ones of them were selected and studied using Bartlet Sampling Table and Random Sampling procedure. The face validity of the data gathering tool (questionnaire) was verified via specialists’ reviews. The reliability of the supposed questionnaire was also verified calculating Cronbach’s Alpha Internal Consistency Coefficient obtained from a pilot study (from 0.773 to 0.892) and SPSS software was used to analyze data. The results of comparing after and before factory establishment (current situation vs six years ago), showed that there were statistically significant differences between areas with and without factory in terms of social and environmental factors, but the differences were not statistically significant about economic factors. To ensure this conclusion, the covariance analysis was also used. This analysis also verified the supposed conclusion. Finally, the effect size analysis showed that Khatounabad Copper Smelter Factory had an increasing effect (= 0.3%) on economic factors, and decreasing effects including 6.4% on social and 13.8% on environmental factors.