برساخت اجتماعی پیامدهای کنش‌های اقتصادی بازاریابان در شرکت‌های بازاریابی شبکه‌ای

با گسترش روزافزون حیات اقتصادی جوامع، زندگی و حیات انسانی بدون مبادله غیرقابل تصور است و در تمامی کنش‌ها و فعالیت‌ها گونه‌های مختلفی از داد و ستد را شاهد هستیم. به‌موجب گستردگی روزافزون و تخصصی‌شدن بیش از حد روابط اقتصادی، دامنه روابط و تعاملات انسانی به‌طرز فزاینده‌ای رو به تزاید نهاده است و بازاریابان به منظور دستیابی به بهترین نتیجه و موفقیت در امر فروش و اقناع مشتریان به خرید، ناگزیر به بهره‌گیری از اصولی از تعاملات هستند. این تعاملات و روابط انسانی در بستر منطق سود که در اکثریت جوامع حکمفرماست، حالتی کالایی و ابزاری به‌خود می‌گیرد. بازاریابی شبکه‌ای از چنین ساختاری تبعیت می‌کند. در این پژوهش با بهره‌گیری از روش مردمنگاری انتقادی و در قالب رویکرد پنج مرحله‌ای کارسپیکن به برساخت اجتماعی پیامدهای کنش اقتصادی بازاریابان در شرکت‌های بازاریابی شبکه‌ای پرداخته شده است. بدین منظور پس از بررسی و فعالیت غیر رسمی در 4 شرکت از شرکت‌های بازاریابی شبکه‌ای، به ثبت نام رسمی و یک‌ سال مشاهده مشارکتی پنهان در یکی از این شرکت‌های بازاریابی شبکه‌ای اقدام شد و سپس مصاحبه‌هایی عمیق با 16 نفر از اعضای انصرافی که سابقه عضویت داشتند، به‌ عمل آمد. اعتبار یافته‌ها نیز به وسیله مشارکت طولانی و مشاهده مداوم در میدان تحقیق کنترل اعضا، خودبازبینی محقق و همچنین توصیف غنی مورد تایید قرار گرفت. ازجمله تم‌های اصلی استخراج شده: فشار هنجاری برای خرید و فروش اجباری، حداکثرسازی سود، کنجکاوسازی محصولی، استراتژی‌های فروش عامه‌پسند، فروش ذوقی، خرید هنجاری هژمونیک، خودسرزنش‌گری افراطی بودند. نتایج به‌طورکلی نشان‌ دهنده‌ی این واقعیت بود که شرکت‌های بازاریابی شبکه‌ای فرایند حداکثرسازی سود خود را دنبال می‌کنند و بازاریابان شبکه‌ای نه‌تنها درکل سودی نمی‌برند بلکه همچنین ضررهای اقتصادی و اجتماعی فراوانی را متحمل می‌شوند.

Social construction of marketers’ economic actions’ consequences in network marketing companies

With increasing grow of economic existence of societies, human being and living are unimaginable without exchange and we can see different kinds of bargain in every fields and actions. Because of extension and specialty of economic relationship, context of human relations have increased and marketers must use. Disciplines of relations to achieve the best result and success in selling and customers satisfaction. This kind of relation in context of profitbase which is common in every society, take an instrumental and commodity form. Network marketing obeys from this form. In this paper with the help of critical ethnography and five step Carspecken approach tries to extend social construction of unequal distribution of power and wealth. So one year hidden participation observation was taken place and also deep interviews was done with cancellation members. From its extracted themes can name: norms pressure for coercive dealing, maximization of profit, curiosity about products, popular selling strategies, chimerical selling, hegemonic normal buying and extreme selfblaming. The results show that network marketing companies follow. Their own maximization of profit and marketers not only do not get profit but also tolerate enormous social and economic losses.