بررسی مصداق‌های تجسمی برهمکنش‌های سیاسی و نظامی ساسانیان با رومیان

مقدمه: تقابل سیاسی/ نظامی میان ساسانیان و رومیان، در اواخر عهد باستان، منجربه شکل‌گیری نوعی هنر تبلیغاتی و بازدارنده شد که می‌توان آن را «هنر سیاسی» معرفی کرد. این هنر در خدمت طبقۀ حاکم طرفین نبرد یا صلح، به خلق نمودهای تجسمی در قالب نقش‌برجسته، سکه، طاق نصرت و همچنین نقاشی می‌پرداخت. غالب این آثار تجسمی دوران ساسانی و همچنین امپراتوری روم به انگیزۀ تقابل ‌با هماورد همسایه، برای ضعیف نشان‌دادن یا تبلیغ چنین حالتی، ایجاد می‌شد. در این مقاله که باهدف آشنایی با اهمیت تصویر و تاثیر مولفه‌های تصویری در مخاطب این نوع از هنرهای تجسمی در دوره ساسانی، به رشته تحریر درآمده به سوال چیستی مصداق‌های تجسمی برهمکنش‌های سیاسی/ نظامی میان ساسانیان و رومیانُ و سیر شکل‌گیری و بهره‌گیری از این نمودها پاسخ داده می شود.روش پژوهش: این پژوهش از نظر نوع، کیفی و از نظر روش شامل مطالعات استنادی و بررسی‌های میدانی نگارندگان است که به روش تحلیل توصیف تاریخی ارائه ‌شده است..یافته‌ها: آثار مورد مطالعه نشان داد که کارکرد آن‌ها به منظور تبلیغ و بازدارندگی نظامی، بالا بردن قدرت چانه‌زنی در معادلات و مذاکرات فی‌مابین شاهنشاهی ساسانی و امپراتوری روم بوده است. بهره‌گیری از تصویر به‌عنوان یکی از اساسی‌ترین فعالیت‌ها در دوران جنگ سرد میان ساسانیان و رومیان مورد توجه بوده است که اقناع مخاطب داخلی در کنار مشروعیت‌یابی برای ساسانیان و توجیه هزینه‌های ناشی از نبرد برای رومیان را به‌دنبال داشته است.نتیجه‌گیری: نتیجه‌گیری پژوهش حاضر حاکی از آن است که بهره‌گیری از نمودهای تجسمی برای به‌رخ کشیدن قدرت خودی و مذلت دشمن شکست‌خورده در میان ساسانیان و رومیان سابقه‌ای دیرینه داشته ودر آثار بررسی نیز نمودهای آن به وضوح دیده شده است.

examining visual representations of political and military interactions between the sassanids and the romans

introduction: the political/military confrontation between the sassanids and the romans, in late ancient times, led to the formation of a kind of propaganda and deterrent art, which can be called &political art&. this art served the ruling class of the war or peace parties, creating visual representations in the form of reliefs, coins, triumphal arches, and paintings. most of these visual works of the sassanid era and also the roman empire were created with the motivation of confrontation with the neighboring country, to show the weakness or promote such a situation. in this article, which was written to identify the importance of the image and the effect of image components on the audience of this type of visual art in the sasanian period, the following question is addressed: &what are the visual representations of political/military interactions between sassanids and romans, the process of formation, and use of these representations&?research method: this research is qualitative, and in terms of method, it includes citation studies and field surveys of the authors, which are presented using the method of historical descriptive analysis.findings: the studied works showed that their function was to increase the bargaining power in the correspondence and negotiations between the sassanid empire and the roman empire for propaganda and military deterrence. using the image as one of the most basic activities during the cold war between the sassanids and the romans has been considered, which sought to persuade the local audience along with legitimizing the sassanids and justifying the costs of the battle for the romans.conclusion: the use of visual representations to show off the power of the insider and the humiliation of the defeated enemy has a long history among the sassanids and romans, and its manifestations have been clearly seen in the research works.