طراز اسلامی یا تراز ساسانی، کلاووس- تابلیون مسیحی

بیان مسئله: طراز اسلامی، تراز ساسانی، کلاووس- تابلیون مسیحی بافته‌هایی هستند که در گذشته به‌دلیل اعتبار اجتماعی و سیاسی به اشخاص خاص روحانی، درباری، به‌ویژه خلفای اسلامی، شاهان ساسانی و امپراتوران مسیحی، تعلق داشت. شیوۀ نقش‌اندازی و ساخت طراز اسلامی نشانگر تاثیر و تداوم هنر ساسانی و مسیحی است که تاکنون برای انتساب تاریخی آن پژوهشی انجام نشده است. پژوهش حاضر به دو پرسش نقاط تشابه و تفاوت طراز اسلامی با تراز و کلاووس- تابلیون مسیحی چیست؟ و کدام طرح و نقش تراز ساسانی و کلاووس- تابلیون بر طراز اسلامی تاثیر گذاشته است؟ پاسخ می‌دهد. هدف: هدف این پژوهش توصیف و شناخت تراز ساسانی، کلاووس- تابیلون مسیحی، به‌منزلۀ شواهدی بر تاثیرپذیری طراز اسلامی، است. روش پژوهش: روش پژوهش حاضر توصیفی- تاریخی است. داده‌ها از راه کتابخانه‌ای و سایت موزه‌ها گردآوری شده است. در ابتدا بافته‌های اسلامی، ساسانی و مسیحی بر پایۀ منابع تاریخی و تصویری توصیف و سپس برمبنای اشکال، نقوش و طرح‌ها، میزان تاثیرپذیری طراز اسلامی مشخص و در بخش ارزیابی پژوهش تحلیل کیفی شده است.یافته‌ها: طراز اسلامی به‌لحاظ ساختار و عناصر تزیینی ادامه‌دهندۀ سنت پارچه‌بافی ساسانی و مسیحی است. به این مفهوم که ابتدا از لحاظ نوع بافت، شیوۀ تولید و نقش‌اندازی از تراز ساسانی پیروی کردند و سپس در مسیر نهایی تحول و تغییر خود از اشکال کلاووس- تابلیون مسیحی الگو گرفتند. با این تفاوت که خطوط اولیۀ اسلامی ‌به‌جای عناصر مسیحی در طراز اسلامی قرار گرفت. طراز اسلامی همانند تراز ساسانی و تابلیون از اهمیت مادی و معنوی بالایی برخوردار بوده است و همانند تابلیون مسیحی شکل تغییر یافتۀ نوارهای تزیینی کلاووس قبطی مسیحی می‌باشد.

islamic ornamental textiles or sassanid designed textiles, christian clavos-tablion

statement of the problem: islamic ornamental textiles or sassanid designed textiles, christian clavos-tablion are weavings that, in the past, belonged to certain spiritual and courtiers, especially islamic caliphs, sasanid kings, and christian emperors, because of their social and political prestige. the design and making of the islamic ornamental textiles show the influence and continuity of sasanid and christian art, which has not been researched for its historical attribution. the present research addresses two questions: “what are the points of similarity and difference between islamic ornamental textiles or sassanid designed textiles and christian clavos-tablion?” and “which design of the sassanid style and clavos-tablion has influenced the islamic ornamental textiles?”objective: this research aims to describe and recognize sassanid designed textiles, christian clavos-tablion, as evidence to influence the islamic ornamental textiles.research method: the current research method is descriptive-historical. the data has been collected through library and museum websites. first, the islamic, sassanid, and christian textiles are described based on historical and visual sources, and then according to the shapes, motifs, and designs, influence of the islamic ornamental textiles has been determined and qualitatively analyzed in the evaluation section of the research.results: in terms of structure and decorative elements, the islamic ornamental textile continues the tradition of sassanid and christian textile weaving. they first followed the sassanid style in terms of the type of textile, production method, and design, and then, in the final path of their transformation and change, they modeled themselves on the christian clavos-tablion forms, with the difference that the early islamic scripts were placed in the islamic ornamental textile instead of the christian elements. like sassanid designed textiles and tablion, the islamic ornamental textile has a prime material and spiritual importance, and like the christian tablion, it is a modified form of the christian coptic clavos decorative strips.