پرنده و پرنده‌انسان در سفال های لعابدار رقه

بیان مسئله: سفال«رقه» گروهی از سفال هایی هستند که متعلق به دوره ایوبی در شمال سوریه است. بررسی سفال های بدست آمده از این منطقه، نشانگر ایجاد یک سبک ترکیبی در تزیینات که به طور کلی تاثیر گرفته از سفال بومی منطقه تحت عنوان «سفال های محلی کهن» است. نقش مایه پرنده به عنوان یکی از نقوش اصلی در هنر اسلامی، بخش قابل ملاحظه ای از سفال منقوش رقه را در قرن دوازدهم در دورۀ حکمرانی ایوبیان به خود اختصاص داده است که بیش از سایر نقوش، با اندیشه های هنرمند سوری مطابقت دارد. این نقش به سه شکل کلی، سایه نما به رنگ سیاه بر زمینۀ فیروزه ای در ترکیب با نقوش گیاهی استلیزه شده، به صورت حجم گرایانه و پرتزیین در سفال های زرین فام و مینایی و به شکل منفرد با نوع طراحی ابتدایی و ساده در تکنیک لکابی دیده می شود. این مقاله با انتخاب نقش پرنده و پرنده انسان، سعی دارد، خصوصیات این نقوش را در ظروف لعابدار رقه به عنوان تجلی گاه فرهنگ و هنر دوره ایوبی، مورد مطالعه قرار دهد.هدف: شناخت و آگاهی از  فرهنگ و هنر دوره ایوبی،  به عنوان بخشی از فرهنگ اسلامیروش پژوهش: روش این مقاله به شیوۀ توصیفی، تحلیلی است. داده ها به صورت موردی مورد بررسی و تحلیل قرار گرفته اند؛ گردآوری اطلاعات نیز به شیوۀ کتابخانه ای و اینترنتی است.یافته‌ها: هنرمندان سفالگر در نمایش نقش پرنده سه نوع نگاه ویژه را به کار گرفته اند؛ توجه به طبیعت و بازنمایی آن، نگاه نمادین و سمبلیک و ترکیب عناصر و موجودات با یکدیگر به همراه تکنیک های خاص ارائه، دستور زبان خاص سفال رقه را ایجاد کرده است.

bird and human-bird motifs in the glazed pottery of raqqa

problem definition: raqqa pottery is a group of pottery belonging to the ayyubid period in northern syria. the examination of pottery discovered from this region indicates the creation of a mixed style in the adornments that is generally influenced by the local pottery called “ancient local pottery”. the bird motif, as one of the main ones in the islamic art, accounts for a considerable part of the painted pottery of raqqa in the 12th century during the reign of ayyubids, which conform to the ideas of the syrian artist more than other available motifs. this pattern is observed in three general forms, including a black shade on a turquoise background in combination with stylized plant motifs, volumetric and decorated on the goldplated and enamel pottery, and individually with a basic and simple design type in the lakabi technique. choosing the bird and humanbird motifs, the present article attempts to study the characteristics of these motifs in raqqa glazed wares as a manifestation of the culture and art of the ayyubid period. objective: the present study aims to know and recognize the culture and art of the ayyubid period, as part of the islamic culture research method: this research has been conducted on a descriptiveanalytical basis. the data were analyzed on a casebycase basis and the information were collected through the library and the internet. results: pottery artists have used three types of special looks in displaying the bird motif which include paying attention to the nature and its representation, symbolic look and combination of elements and beings with each other along with special presentation techniques, all of which have given a special meaning to raqqa wares.