نقاشی ایرانی، رسانه چندمنظوره حکومتی (مورد مطالعه: نگاره باغی دوره صفویه)

بیان مسئله: نگاره‌های باغی به‌عنوان یک رسانه‌ چندساحتی، ساختار اجتماعی و روابط قدرت صفویان را پوشش داده است. چالش علمی پژوهش حاضر شناسایی ایدئولوژی دولت صفویان در لایه‌های متنی پنهان نگاره‌های باغی،‌ مولفه‌های مرتبط با نمادگرایی و فرهنگ ایرانی در بطن جامعه صفوی است. در پژوهش حاضر تلاش بر آن است به سوالات زیر پاسخ داده شود: مناسبات اجتماعی دوره صفوی در متن نگاره‌های باغی بازگو کننده‌ چه مولفه‌ها و عناصر نمادینی هستند؟ چگونه ایدئولوژی و نگرش هنرمندان صفوی در نگاره‌های باغی مصور گشته است؟هدف: این پژوهش در پی بررسی و شناخت ارتباط بین متون نگاره‌های مرتبط با مضمون باغ ایرانی در گستره ساختارهای اجتماعی‌فرهنگی دوره صفوی است.روش پژوهش: تحقیق حاضر از نوع پژوهش‌های کیفی و به روش توصیفی‌تحلیلی است. شیوه گردآوری داده‌ها از نوع کتابخانه‌ای است.یافته‌ها: تعاملات، مناسبات اجتماعی و دینی از طریق سلطه فرهنگی‌نمادین در جهت پیشبرد اهداف و مشروعیت‌بخشی به ایدئولوژی صفویان صورت پذیرفته است. هنرمندان نگارگر در لایه‌های متنی نگاره‌های باغی به مولفه‌های فرهنگی و دینی که نشان‌دهنده مناسبات، آداب و رسوم ملی، ضیافت‌های درباری و مذهب تشیع است پرداخته‌اند. وقایع و رخ‌دادهای سیاسی و اجتماعی به‌صورت روایت‌های اسطوره‌ای و مذهبی در متن نگاره‌ها بازنمایی شده‌اند. هنر تصویرسازی چندمنظوره و متحرک در نگاره‌ها به رسانه‌ای پرقدرت و متمرکز در خدمت نظام سازمان یافته دربار صفوی قرار گرفته است، این حوزه هنری جایگاه برتر شاه و ساختار طبقات اجتماعی حکومت صفویان را در قالب تصاویر پویا و متحرک مصور ساخته است. تنوع در ساختار طراحی باغ‌ها و فضاهای جمعی از مهمترین دستاوردهای هنرمندان در بیان نگرش، هنر و دانش باغسازی صفویان می‌باشد این نگاره‌ها به آگاهی و دقت نگارگران درباری در بیان مولفه‌های هویتی و انتقال پیام‌های اثرگذار به مخاطبان خود پرداخته‌اند.

iranian painting, a government multi-purpose media (case study: safavid period garden painting)

problem definition: as a multifaceted medium, garden paintings have included the social structure and power relations of the safavids. the scientific challenge of the current research is to identify the ideology of the safavid government in the hidden textual layers of garden paintings, the components related to symbolism, and iranian culture in the heart of the safavid society. in the present research, the following questions are addressed: what components and symbolic elements are the social relations of the safavid period narrated in the text of garden paintings? how is the ideology and attitude of safavid artists illustrated in garden paintings?objective: this research seeks to investigate and understand the relationship between the texts of paintings related to the theme of the iranian garden in the scope of the sociocultural structures of the safavid period.research method: the current study is qualitative research using a descriptiveanalytical method. the data collection is conducted through a librarybased method.results: interactions and social and religious relations have been carried out through symbolic cultural domination to advance the goals and legitimize the safavid ideology. in the textual layers of garden paintings, painters have addressed the cultural and religious components representing relationships, national customs, court banquets, and shia religion. political and social events are represented in the form of mythological and religious narratives in the text of the paintings. the art of multipurpose and moving illustration in paintings has become a powerful and focused medium at the service of the organized system of the safavid court, and this artistic field has made the superior position of the king and the structure of the social classes of the safavid government in the form of dynamic and animated images. diversity in the design structure of gardens and collective spaces is one of the most significant achievements of artists in expressing the attitude, art, and knowledge of safavid gardening. these paintings have paid attention to the awareness and precision of court painters in expressing identity components and conveying effective messages to their audiences.