بررسی نقوش آویز بافته‌های طلسمی و تعویذی در سیستان و بلوچستان

بیان مسئله: ازجمله دست بافته‌های مناطق عشایری سیستان و بلوچستان آویز بافته‌های تزئینی است. بافندگان برای در امان بودن از مصائب روزگار و غلبه بر ترس‌ها از نقوشی در این بافته‌ها استفاده نموده‌اند که جهت طلسم و تعویذ شکل گرفته‌اند. از این رو مسئله قابل تامل این است که چگونه نقوش مرتبط با طلسم و تعویذ روی دست‌بافته‌های کاربردی زندگی نقش بسته است و دلیل کاربرد این نقوش در این دست‌بافته‌ها چیست؟هدف: ازآنجاکه تاکنون مطالعه جامعی در این باره صورت نگرفته نگارندگان بر آن شدند که در این زمینه به پژوهش بپردازند. مقاله حاضر کوشیده است تا با شناسایی انواع آویز بافته‌های سیستان و بلوچستان، ضمن تلاش در برطرف نمودن کاستی‌های پژوهش‌های موجود و هم‌راستا، نقوش این بافته‌ها را تحلیل و بررسی کنند.روش پژوهش: این مقاله از نوع پژوهش‌های کیفی است و روش ارائه آن توصیفی–تحلیلی است که اطلاعات مورد نظر آن به شیوه کتابخانه‌ای و میدانی جمع‌آوری گردیده است.یافته‌ها: نتایج پژوهش نشان می‌دهد دست‌بافته‌ها در این منطقه به‌صورت آویزبافته‌ یک‌تلی (دستبافته‌ای با عرض کم و طول زیاد)، تعویذبند، گلوبند چهارپایان، مال‌بند و پُلُک بوده است، نقوش در دست‌بافته‌ها علاوه بر جنبه تزئینی و کاربردی، جهت بازتاب آرزوها، خواسته‌ها، بیان ترس و اعتقادات مردم منطقه بوده است. پرکاربردترین صورت هندسی نقش‌مایه‌ها با بنیاد مثلث، مربع و لوزی است استفاده از این فرم و نقوش در این دست‌بافته‌ها نشان از تاثیر اقلیم و فرهنگ منطقه‌ای بر هنر این سامان دارد. استفاده از این نقوش در کنار تزئیناتی هم‌سو، برای دفع بلایا با هدف تعویذی و طلسمی ایجاد شده‌اند.

An Analysis of the Patterns of the Spell and Amulet Woven Pendants in Sistan and Baluchestan

Problem Definition: Among the handwoven items of the nomadic regions of Sistan and Baluchestan is a decorative woven pendant. Weavers have used patterns in these weaves that have been formed for spells and amulets in order to be safe from the sufferings of the times and to overcome fears. Hence, the question to be considered is how the motifs related to magic and amulets are engraved on the practical handicrafts of life and what is the reason for the use of these designs in these handicrafts?Objective: Since no comprehensive study has been done on this subject, the authors decided to accomplish research in this field. The present article has tried to identify the types of weave pendants in Sistan and Baluchestan, while trying to eliminate the shortcomings of existing and comprehensive research, to analyze and study the patterns of these weaves.Research Method: This research isqualitative and revolutionary and method used in this research is descriptiveanalytical and the information is collected in a library and field research method.Results: The results show that the handicrafts in this region have been in the form of onepiece pendants (handicrafts with short width and long length), amulets, cattle necklaces, harnesses and sequin,s all expressing the beliefs of the people of the region. The most widely used geometric form of motifs with the base of triangle, square and rhomb,us. The use of this form and motifs in these textures shows the influence of regional climate and culture on thpartrt of this system. The use of these motifs, along with decorative ornaments,hase been created to ward off disasters with the purpose of amulets and spells.