بررسی شاخصه‌های گرافیکی تزئینات درب چوبی مسجد سعیدبن‌ جبیر بنای درب امام

بیان مسئله: در میان هنرهای سنتی، معماری اسلامی و تزئینات وابسته به آن، همواره بستری مناسب برای حضور عناصر تجسمی مختلف به‌خصوص، آرایه‌های تزئینی بوده است. امامزاده درب امام اصفهان، متعلق به دوره ترکمانان قراقویونلو است و علی‌رغم پژوهش تاریخی در زمینه بنای مذکور، کمتر به بررسی عناصر بصری تزئینات پرداخته شده است. بخش قابل توجهی از تزئینات بنا، آثار چوبی، از جمله درب‌های منبت‌کاری شده می‌باشد. در میان درب‌های چوبی، دری قدیمی متعلق به مسجد سعیدبن ‌جبیر و دوره ترکمانان مشاهده می‌شود که به‌دلیل آسیب‌های ناشی از گذر زمان که به درب وارد شده اساساً تزئینات و ویژگی‌های آن کمتر مورد بحث قرار گرفته است. مساله‌ای که در اینجا مطرح می‌شود، واکاوی تزئینات درب مذکور، برای شناخت دقیق‌تر آن و بررسی ظرفیت قابل انتقال ابعاد هنری تزئینات آن، به دوره معاصر است. این پژوهش با پاسخ به چیستی نقوش درب مذکور و ارزیابی ویژگی‌ها و ارزش‌های بصری، به مسئله این تحقیق که شناخت مضامین و محتوای نقوش این اثر تاریخی است پاسخ می‌دهد.هدف: شناخت ویژگی‌های بصری و مضامین نقشمایه‌ها، شناخت نقوش به‌کار رفته دوره ترکمانان در تزئینات در چوبی مذکور، خوانش متن کتیبه‌ها و بازسازی تزئینات، هدف این پژوهش است.روش پژوهش: پژوهش حاضر، به روش توصیفی-تحلیلی و گردآوری یافته‌ها مبتنی بر منابع کتابخانه‌ای، اسنادی و تحقیقات میدانی صورت گرفته است.یافته‌ها: نتایج حاصل از این پژوهش، نشان می‌دهد که در کتیبه درب مذکور، عبارت (لااله الا الله محمد رسول الله علی ولی الله) و در کتیبه دیگر آن، عبارت (و توکل علی الله و کفی بالله وکیلا) نگارش شده است. نقش هندسی، نقش ستاره شش کند و گل‌های پنج پر گرد، از نقوش پرتکرار دوره ترکمانان است که در تزئینات آن به‌کار رفته و با در نظر گرفتن این امر، که کیفیات و سواد بصری در این نقوش رعایت شده، بنابراین می‌تواند کاربری امروزین یافته و در شاخه‌هایی از هنر معاصر، مورد استفاده قرار گیرد.