اثر سطوح مختلف نانوسلنیوم و سلنیوم بر جوانه‌زنی بذر و رشد دانه‌رست پیاز (allium cepa l.)

سلنیوم (se) یک عنصر شبه‌فلز است که خصوصیات آنتی‌اکسیدانی آن برای انسان، حیوانات و گیاهان تایید شده است. سلنیوم در برخی موجودات به‌عنوان عنصر ضروری محسوب می‌شود؛ اما غلظت‌های بالای آن منجر به ایجاد سمیت در گیاهان می‌گردد. بنابراین در تحقیق حاضر تاثیر سطوح و منابع مختلف سلنیوم بر جوانه‌‌زنی بذر و ویژگی‌های رشدی دانه‌رست پیاز در آزمایشگاه فیزیولوژی دانشکده‌ی علوم و مهندسی پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه رازی در سال 1398 مورد بررسی قرار گرفت. تیمارهای آزمایش شامل چهار غلظت سلنیت‌سدیم، سلنات‌سدیم و نانوسلنیوم (صفر؛ شاهد)، پنج، 10، 15 و 20 میلی‌گرم بر لیتر) بود. نتایج نشان داد سطوح و اشکال مختلف سلنیوم تاثیر معنی‌داری بر درصد جوانه‌زنی بذر و خصوصیات رشدی دانه‌رست پیاز داشتند. بیشترین درصد جوانه‌زنی (100 درصد) در تیمار 10 میلی‌گرم در لیتر نانوسلنیوم  حاصل شد، که تفاوت معنی‌داری با تیمار شاهد داشت. سلنیوم تاثیر مثبتی بر طول و وزن تازه‌ی ریشه‌چه‌ی پیاز نسبت به تیمار شاهد داشت، کمترین میزان طول ریشه‌چه (5 سانتی‌متر) در تیمار شاهد مشاهده شد. سطوح پایین سلنیوم تاثیر مثبتی بر میزان فعالیت آنزیم‌های سوپراکسید دیسموتاز، کاتالاز و پراکسیداز داشتند. در نهایت کاربرد سطوح 10 و 15 میلی‌گرم بر لیتر نانوسلنیوم می‌تواند جوانه‌‌زنی بذر پیاز را در مقایسه با سلنیت و سلنات سدیم بهبود ببخشد.

Effect of Different Levels of Nano-Selenium and Selenium on Seed Germination and Seedling Growth of Onion (Allium cepa L.)

Selenium (Se) is a metalloid element whose antioxidant properties for humans, animals and plants have been confirmed. Selenium is considered as an essential element in some organisms, but its high concentrations lead to toxicity in plants. Selenium is an essential nutrient, but its role in plants requires more research. So in this research, the effect of different concentrations of selenium (sodium selenate and sodium selenite) and selenium nanoparticles (NanoSe) on onion (Allium cepa L.) seed germination properties and seedling growth was studied. The experimental treatments included four concentrations of sodium selenate and sodium selenite and selenium NanoSe (5, 10, 15 and 20 mg.L1) and control (distilled water). Different forms and concentrations of selenium had significant effect on onion seed germination. The highest germination percentage (100%) was observed in 10 mg.L1 NanoSe treatment. Selenium had a positive effect on the length and fresh weight of onion root compared to the control treatment, the lowest amount of root length was observed in the control treatment. Low levels of selenium had a positive effect on the activity of superoxide dismutase, catalase and peroxidase enzymes. Adding NanoSe in concentrations 10 and 15 mg.L1 could promote the seed germination of onion compared to sodium selenite and sodium selenate.