اثرات پیش‌تیمار با سالیسیلیک اسید و نانو سیلیسیم بر شاخص‌های جوانه‌زنی، رشد و فیزیولوژیکی گیاه مرزه تحت شرایط تنش عنصر سنگین سرب

این پژوهش شامل دو آزمایش با هدف بررسی تاثیر پیش‌تیمار بذر با اسید سالیسیلیک و نانو ذرات سیلیسیم بر جوانه‌زنی، رشد و شاخص‌های فیزیولوژیکی گیاهچه مرزه در شرایط تنش عنصر سرب به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با چهار تکرار در دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه محقق اردبیلی در سال 1398 انجام شد. فاکتورهای آزمایش شامل پیش‌تیمار بذر مرزه با غلظت‌های صفر، 0.5، یک و دو میلی‌مولار سالیسیلیک اسید و غلظت‌های صفر، 0.05، 0.1 و 0.15 میلی‌مولار نانو ذرات سیلیسیم و کشت بذور در شرایط آلودگی با غلظت‌های صفر، دو، چهار، شش و هشت میلی‌گرم در لیتر عنصر سرب بودند. نتایج نشان داد که با افزایش غلظت سرب، شاخص‌های سرعت و درصد جوانه‌زنی، وزن خشک ساقه‌چه، شاخص طولی و وزنی گیاهچه کاهش و محتوای پرولین و فعالیت آنزیم‌های آنتی‌اکسیدان (پراکسیداز و کاتالاز) افزایش یافتند. همچنین بیشترین درصد جوانه‌زنی (74.75)، شاخص وزنی (1403.5) و سرعت جوانه‌زنی (87.7) از پیش‌تیمار سالیسیلیک اسید و بیشترین وزن خشک ساقه (8.25 میلی‌گرم در بوته) و شاخص طولی (865.7) از پیش‌تیمار نانو سیلیسیم هر دو در شرایط بدون آلودگی سرب به‌دست آمدند. بیشترین محتوی پرولین، فعالیت آنزیم پراکسیداز و کاتالاز از پیش‌تیمار نانو سیلیسیم در بیشترین غلظت آلودگی سرب (هشت میلی‌گرم در لیتر) حاصل شدند. با توجه به داده‌های به‌دست آمده می‌توان نتیجه گرفت که پیش‌تیمار بذور با سالیسیلیک اسید و نانو ذرات سیلیسیم می‌تواند سمیت فلزات سنگین را کاهش دهد.

Effects of Pre-Treatment with Salicylic Acid and Silicon Nanoparticles on Germinatin, Growth and Physiological Indices of Savory (Satureja hortensis) Seeds under Lead Heavy Metal Stress

The aim of this study was to assess the effects of seed priming with salicylic acid and silicon nanoparticles on germination, growth and physiological properties of savory seedling under lead contamination based on a factorial design in Faculty of Agriculture and Natural Resources, the University of Mohaghegh Ardabili Iran during the year 2019. Seeds were pretreated with different concentrations of salicylic acid (0, 0.5, 1 and 2 mM) and silicon nano particles (0, 0.05, 0.1 and 0.15 mM). Then, seeds were cultured on paper towel contaminated with 0, 2, 4 and 8 mg.l1 of lead. Results showed that the highest seed germination percentages (74.75 %), Weight index (1403.5) and germination rate (87.7) were obtained in seed pretreated with salicylic acid. While the highest shoot dry weight (7.25 mg), length index (865.7) as well as prolin content and peroxidase and catalase activities were recorded in seeds pretreated with nanosilicon particles. Results also indicated that increasing lead concentration decreased seed germination rate and percentage, shoot dry weight, weight and length indices, whereas increased prolin content and enzymes activity. It can be concluded that seed pretreatment might optimized vegetative parameters by increasing prolin content and antioxidant enzymes activity. According to results it can be concluded that seed pretreatment with salicylic acid and silicon nanoparticles could reduce heavy metal toxity.