اثر سطوح مختلف آبیاری و تراکم کشت بر عملکرد، اجزای عملکرد و صفات مورفولوژیکی کنگرفرنگی (.Cynara Scolymus L)

به‌منظور بررسی تاثیر سطوح مختلف آبیاری و تراکم کشت بر عملکرد، اجزای عملکرد و صفات مورفولوژیکی گیاه کنگر‌فرنگی (cynara scolymus l.)، آزمایشی به‌صورت کرت‌های خرد شده در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی، با سه تکرار در ایستگاه تحقیقات کشاورزی سرابله واقع در استان ایلام طی سال‌ زراعی 95-1394 اجرا شد. آبیاری در چهار سطح 25، 50، 75 و 100 درصد (شاهد) نیاز آبی گیاه، به‌عنوان عامل اصلی و تراکم در چهار سطح 10000، 20000، 30000 و 40000 بوته در هکتار، به‌عنوان عامل فرعی در نظر گرفته شد. نتایج نشان داد بیشترین ارتفاع کل بوته (242 سانتی‌متر)، وزن هزار دانه (36 گرم)، تعداد غنچه (10 غنچه در بوته)، تعداد شاخه جانبی (10 شاخه در بوته)، وزن خشک کل اندام هوایی (20872 کیلوگرم در هکتار) و عملکرد دانه (2781 کیلوگرم در هکتار) تحت شرایط 100 نیاز آبی گیاه به‌دست آمد. بیشترین ارتفاع کل بوته (228 سانتی‌متر)، وزن هزار دانه (37 گرم)، وزن خشک کل اندام هوایی (20306 کیلوگرم در هکتار) و عملکرد دانه (2830 کیلوگرم در هکتار) متعلق به تیمار 40000 بوته در هکتار بود. در تراکم 10000 بوته در هکتار بیشترین تعداد غنچه در بوته (10) و تعداد شاخه جانبی (12) مشاهده شد. بیشترین عملکرد روغن با میانگین 694 کیلوگرم در هکتار متعلق به 40000 بوته در هکتار تحت شرایط 100 درصد نیاز آبی بود. بر اساس نتایج این تحقیق، بیشترین عملکرد دانه در تراکم 40000 بوته در هکتار و تحت شرایط 100 درصد نیاز آبی گیاه به‌دست آمد. اما این گیاه حتی در شرایط سخت کم‌آبی، توانایی بالایی در تولید علوفه، دانه، غنچه و اندام‌های هوایی را داشته، به‌طوری‌که در شرایط تنش شدید خشکی (25 درصد نیاز آبی) بیش از 9.8 تن ماده خشک، 1.7 تن دانه و 0.7 تن روغن دانه در هکتار تولید داشت.

Effect of Different Irrigation Levels and Planting Density on Yield, Yield Components and Morphological Traits of Artichoke (Cynara scolymus L.)

To study the effect of different irrigation levels and plant densities on yield, yield components and morphological traits of artichoke (Cynara scolymus L.), a field experiment was conducted at Sarabelle Agricultural Research Station in Ilam province, Iran, during 20142015. The experiment was conducted as a split plot in a randomized complete block design with three replications. The treatments were four irrigation levels including 25 %, 50 %, 75 % and 100 % (control) of the plant water requirement that assigned to the main plots and four plant densities of 10000, 20000, 30000 and 40000 per hectare that assigned to the sub plots. The results showed that the highest plant height (242 cm), 1000seed weight (36 g), number of buds (10 per plant), lateral shoots (10 per plant), total shoot dry weight (20872 kg.ha1) and grain yield (2781 kg.ha1) were obtained under 100 % plant water requirements. The highest total plant height (228.2 cm), 1000seed weight (37 g), total shoot dry weight (20306 kg.ha1) and grain yield (2830 kg.ha1) were obtained at 40000 plant.ha1. The highest number of buds per plant (10) and number of lateral branches (12) were observed at the density of 10000 plants.ha1. The highest oil yield (694 kg.ha1) was obtained at 40000 plants.ha1 and under 100 % of the plant water requirement. According to the results, the highest grain yield was obtained at 40000 plants.ha1 and under 100 % of the plant water requirement, but even under severe water deficiency conditions, it had high ability to produce forage, seed, bud and shoot. Under severe drought conditions(25 % of the plant water requirement) more than 9.8 ton shoots dry matter, 1.7 ton grain yield and 0.7 ton oil seed per hectare were obtained.