بررسی صفات زراعی، عملکرد و پایداری ارقام مختلف نخودفرنگی در منطقه طارم با استفاده از تجزیه گرافیکی

نخودفرنگی (pisum sativum) گیاهی است که از لحاظ مواد غذایی بسیار متنوع و غنی است و شهرستان طارم با توجه به اقلیم نسبتاً سرد، منطقه مناسبی برای کشت این گیاه می‌باشد. به‌منظور شناسایی برترین رقم در این منطقه، پژوهش حاضر با بررسی شش رقم جدید به‌نام golsam، wolfitaly، stardust، utrillo، gs10 و greenarrow به همراه رقم بومی (landrace) منطقه طی دو سال، 97-1396 و 98-1397 در مزرعه پژوهشی ایستگاه تحقیقات زیتون طارم با سه تکرار انجام شد. این ارقام از لحاظ ارتفاع بوته، تعداد شاخه اصلی، تعداد شاخه جانبی، میانگین وزن سبز دانه، طول غلاف، عملکرد سبز دانه تک‌بوته، تعداد دانه در غلاف، وزن صد دانه سبز، تعداد غلاف در هر بوته و عملکرد سبز غلاف تک‌بوته مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج نشان داد که اختلاف بین ارقام از نظر همه صفات مورد بررسی به جزء صفت ارتفاع بوته معنی‌دار بود؛ که بیانگر تنوع قابل‌توجهی در بین ارقام از لحاظ صفات مورد بررسی است. بر اساس نتایج مقایسه میانگین ارقام، دو رقم golsam و wolfitaly که بیشترین میزان اکثر صفات داشتند، برتر از سایر ارقام بودند. میزان عملکرد سبز دانه در بوته این ارقام در میانگین دو سال به‌ترتیب 70.55 و 66.60 گرم در بوته به‌دست آمد. به‌منظور بررسی پایداری ارقام طی دو سال و همچنین شناسایی برترین ارقام از لحاظ مجموع صفات از تجزیه گرافیکی استفاده شد؛ که نتایج مبین آن بود که دو رقم golsam و wolfitaly با حفظ پایداری، در مجموع صفات برتر از سایر ارقام بودند و می‌توان این دو رقم را برای کشت در منطقه طارم پیشنهاد نمود.

Investigation the Agronomic Traits, Yield and Stability of Different Pea (Pisum Sativum L.) Cultivars in Tarom Region of Iran Using Graphical Analysis

Pea plant (Pisum Sativum) is very diverse and rich in nutrients and Tarom region of Iran is a suitable area for growing this crop due to its relatively cold climate. In order to identify the best cultivars in the area, the present study carried out using six new cultivars, Golsom, WolfItaly, Stardust, Utrillo, Gs10, GreenArrow, and a local cultivar (Landrace) with three replications in Tarom region in cropping seasons of 201718 and and 201819. The plant height, number of main branches, number of lateral branches, mean green seed weight, pod length, green seed yield per plant, number of seeds per pod, weight of 100 green seeds, number of pods per plant and green pod yield per plant were measured. The analysis of variance showed that the difference among the cultivars for all the studied traits was significant except for the plant height, indicating a significant diversity among the cultivars in term of the studied traits. According to the mean comparison, Golsom and WolfItaly, which had no significant difference in most of the traits, were superior to other cultivars. The yields of green seed in these cultivars were 70.55 and 66.60 g plant1, in average over two years, respectively. In order to evaluate the stability of cultivars for two years and also to identify the best cultivars in terms of total traits, graphical analysis was conducted. The results showed stability in Golsom and WolfItaly whichwere superior to other cultivars for total traits. Therefore, these two cultivars can be proposed for cultivation in Tarom area.