بررسی نقش مناطق ویژه اقتصادی در میزان اشتغال‌زائی و سطح رفاه

یکی از راه‌های توسعه منطقه‌ای توجه به بحث مناطق ویژه اقتصادی است. ایجاد مناطق ویژه اقتصادی با هدف افزایش و توسعه صادرات، ایجاد اشتغال، جذب سرمایه‌گذاری و انتقال تکنولوژی و افزایش درآمد عمومی و سایر موارد صورت می‌پذیرد و پیامدهای اقتصادی، سیاسی، اجتماعی و فرهنگی گسترده‌ای را باخود به ارمغان می‌آورد. هدف پژوهش حاضر بررسی نقش مناطق ویژه اقتصادی در میزان اشتغال‌زائی و سطح رفاه در شهرهای ساحلی شمالی است. ایجاد مناطق ویژه اقتصادی یکی از اهداف برنامه‌ریزی‌های راهبری، منطقه‌ای و ملی است که با هدف افزایش اشتغال و رفاه عمومی انجام می‌گیرد. اجرای چنین برنامه‌هایی مستلزم هزینه و فعالیت‌های گسترده‌ای است که باید پیامدهای آن پاسخگوی زمان و هزینه بالای آن باشد. جامعه آماری این پژوهش شامل مدیران و کارشناسان مناطق ویژه اقتصادی در سه منطقه امیرآباد، نوشهر و آستارا به تعداد 136 تن می‌باشد. روش تحقیق از نظر هدف، کاربردی و از نظر روش گردآوری داده‌ها، توصیفی پیمایشی است. ابزار اصلی گردآوری داده‌ها، پرسشنامه است که سطح روایی و پایایی آن، برای تمامی سازه‌ها اندازه‌گیری و تائید شد. پس از تجزیه‌وتحلیل داده‌ها با استفاده از معادلات ساختاری در قالب نرم‌افزار lisrel مشخص شد که: مناطق ویژه اقتصادی نقش مثبت و معنی‌داری در میزان اشتغال در شهرهای ساحلی شمالی دارند اما؛ بین مناطق ویژه اقتصادی و سطح رفاه ساکنین شهرهای ساحلی شمالی رابطه معناداری یافت نشد.

Investigating the role of special economic zones in employment rate and welfare level

The aim of this study was to measure the impact of special economic zones in the northern coastal cities on the employment rate and welfare level of the region from the port and maritime point of view. The statistical population of this study includes managers and experts of special economic zones in three regions of Amirabad, Nowshahr and Astara. Creating special economic zones is one of the goals of governance, regional and national planning, which is done with the aim of increasing employment and public welfare. Implementing such programs requires extensive costs and activities, the consequences of which must be timeconsuming and costly. According to available statistics, there are a total of 136 people. A questionnaire was used to collect data. The validity of the questionnaire was evaluated and validated by analyze factors. Cronbach’s alpha of the general questionnaire reliability was calculated to be 0.875. The results of the data analysis by Lisrel showed that special economic zones in the northern coastal cities affect the employment rate. But there wasn’t signification relationship between special economic and welfare level.