بررسی مقایسه‌ای میزان بازداری، انعطاف‌پذیری و سلامت روان مادران کودکان با و بدون بیش‌فعالی

زمینه و هدف: یکی از شایع‌ترین اختلالات رفتار ایذاییِ گزارش شده در کودکان، اختلال «نارسایی بیش فعالی» است. کودکان دارای این اختلال به دلیل ویژگی‌های رفتاری این اختلال، بجز مشکلات فردی، خانواده را نیز دچار تغییر و تحول کرده و تنیدگی‌های بسیاری را بر اعضای خانواده تحمیل می‌کنند، که همین امر نیز می‌تواند مجددا تاثیر منفی بر روند رشد و بهبود کودکِ دچار اختلال بگذارد و باعث ایجاد یک حلقه معیوب گردد. در این میان به نظر می‌رسد مادر به علت ارتباط مستقیم و مداوم با کودک بیش از دیگر اعضا در معرض آسیب‌هایی مانند افسردگی، اضطراب و عدم کفایت در تربیت فرزند قرار داشته باشد.روش پژوهش: پژوهش حاضر بر آن بوده، تا با بررسی مقایسه‌ای میزان سلامت روان، انعطاف پذیری و بازداری در مادران کودکان با و بدون بیش فعالی، گامی در راستای سلامت خانواده که خود بستری برای درمان کودک محصوب می‌شود، بردارد. پژوهش پس‌رویدادی حاضر، بر نمونه‌ای متشکل از 60 مادر (30 مادر دارای کودک بیش‌فعال و 30 مادر دارای کودک بدون بیش‌فعالی) در شهر تهران اجرا شده است، که به روش «در دسترس» انتخاب شده‌اند. پرسشنامه سلامت روان (scl-90-r)، آزمون ویسکانسین و آزمون کلمه و رنگ استروپ، آزمون‌های مورد استفاده در این پژوهش بوده‌اند، که به وسیله آزمون تحلیل واریانس چند متغیره manova تجزیه و تحلیل شده‌اند.یافته‌ها: یافته‌ها نشان می‌دهند که بین میانگین نمرات سلامت روان مادران کودکان بیش‌فعال (08/1) و بدون بیش‌فعالی (69/0) و بین انعطاف‌پذیری مادران کودکان بیش‌فعال (80/2) و بدون بیش‌فعالی (77/3) تفاوت معنادار وجود دارد. همچنین بین بازداری مادران کودکان بیش‌فعال (67/3) و بدون بیش‌فعالی (67/2) نیز تفاوتی معناداری مشاهده شد.نتیجه‌گیری: یافته‌های پژوهش موید دو فرضیه اولیه، مبنی بر تاثیر اختلال «نارسایی بیش‌فعالی» بر سلامت روان و انعطاف‌پذیری مادران این دسته از کودکان بوده، و توجه ویژه به این مادران را در روند درمان پیشنهاد می‌کند. نتایج بدست آمده فرضیه تاثیر این اختلال در کودکان بر بازداری مادران را تایید نمی‌نماید.