تاثیر نحوۀ هزینه‎ کرد دولت ‎ها در آموزش ‎و پرورش، بر شاخص توسعه انسانی (مقایسه تطبیقی ایران با کشورهای oecd)

دولت‎ ها در نظام آموزش ‎و پرورش، نقش تصدی‎ گری و جهت ‎دهی مهمی دارند. آموزش ‎و پرورش ازآنجاکه وظیفه تولید بدنه فعال جامعه و تامین نسل باکیفیت جایگزین را دارد، در نظام توسعه کشورها نقش بسیار پررنگی را ایفا می ‎کند. برای سنجش چنین وظیفه ‎ای می ‎توان از چگونگی تغییر شاخص توسعه انسانی در طول زمان بر اثر تغییر هزینه ‎های دولت در بخش آموزشی استفاده کرد. با توجه ‎به محدودیت بودجه آموزش ‎و پرورش، سوالی که مطرح می ‎شود این است که چطور این بودجه محدود، بین بخش‎ های مختلف هزینه شود؛ بنابراین، در مطالعه پیشِ رو با تقسیم انواع هزینه‎ های دولت در بخش آموزش، میزان توضیح ‎دهندگی این هزینه‎ ها را برای رفتار hdi - در قالب 2 مدل رگرسیونی جداگانه یکی برای کشور‎های oecd و دیگری برای ایران – ارزیابی می‎ شود. داده ‎های مربوط به شاخص توسعه انسانی و هزینه‎ های دولت در بخش آموزشی به ‎ترتیب از سایت برنامه توسعه سازمان ملل متحد و بانک جهانی استخراج شده است. نتایج به ‎دست‎ آمده برای کشورهای oecd نشان می‎ دهد هزینه ‎های آموزشی دولت به‎ صورت تجمیعی تاثیر مثبتی بر شاخص توسعه انسانی دارند. در حالی‎ که هزینه دولت به‎ صورت تفکیک‎ شده در هر سه بخش مقاطع ابتدایی، متوسطه و تحصیلات عالی برای هر دانش ‎آموز تاثیر منفی در شاخص توسعه انسانی این کشورها دارد. نتایج مربوط به ایران نشان می ‎دهد که هزینه آموزشی دولت روی‎ هم ‎رفته تاثیر منفی بر شاخص توسعه انسانی دارد. براساس این نتایج کشورهای oecd برای ارتقا در شاخص توسعه انسانی خود، به ‎صرف هزینه در سطوح بالاتر آموزشی نیاز دارند. از سوی دیگر، نظام آموزش‎ و پرورش کشور نیازمند تخصیص بهینه بودجه در تمامی ابعاد برای دستیابی به اهداف آموزشی کشور است. با توجه ‎به محدودیت بودجه و تنگناهای مالی دولت، ضروری است هزینه‎ کرد دولت در جهت انجام وظایف توسعه‎ ای تعیین شده باشد.

the impact of government educational expenditure on human development index

extended abstract 1- introduction government, serving as the primary institution responsible for education, plays a pivotal role in ensuring universal educational access, enhancing educational quality, formulating regional and national programs, and continuously monitoring the educational process. the government’s profound influence on the country’s educational and training infrastructure underscores its direct impact on social and economic development. government expenditure in the education sector constitutes a fundamental driver of a nation’s human capital development and exerts significant influence on human development indices. these allocations encompass various facets of education, including teacher salaries, educational resources, school and university establishment and renovation, educational programs, and scientific research. amid budgetary constraints in the education sector, a pressing question emerges: how to judiciously allocate this limited budget among different segments. consequently, this article delves into an examination of this issue, scrutinizes various categories of government expenditures in the education sector, and assesses their explanatory influence on human development index (hdi) behavior.2- methodology this study employs two regression models to fulfill its research objectives. the first model scrutinizes the relationship between variables associated with government expenditures in the education sector and the human development index (hdi) within member countries of the organisation for economic co-operation and development (oecd), representing developed and advanced nations. the second model explores the correlation between government education expenditures and the human development index in the context of iran, a developing country. the variables considered in this study encompass the human development index (hdi), per capita government expenditure on primary education (pri_per), allocated expenditure for secondary education (sec), per capita government expenditure on secondary education (sec_per), per capita government expenditure on tertiary education (ter_per), per capita national income (gdp_cap), and government educational expenditure (gee). data related to the human development index is sourced from the united nations development programme, while data pertaining to governmentexpenditures in the education sector is obtained from the world bank.