تحلیل تاثیرات توسعه کریدورهای ترانزیتی بر ارتقاء جایگاه دیپلماسی اقتصادی جمهوری اسلامی ایران (مطالعه موردی: کریدور جنوب به شمال)

کشور ایران به لحاظ پتانسیل‌های اقتصادی و ژئواکونومیکی از وضعیت ممتازی در میان کشورهای حوزه‌های مختلف نظیر آسیای مرکزی، ‏شبه قارّه هند و غرب آسیا برخوردار است. وجود منابع غنی انرژی و معدنی ازجمله اهم جذابیت‌های اقتصادی ایران به شمار می‌آیند و افزون بر آن ایران ازنظر جغرافیایی نیز در یکی از منحصربه‌فردترین موقعیت‌های ژئواکونومیکی جهان واقع شده است امّا در طی دهه‌های اخیر به ‎دلیل ضعف سازمان‌دهی سیاسی فضا و مشکلات مدیریتی، توسعه کریدورها صورت نگرفته است. توسعه کریدورها افزون بر ارتقاء جایگاه کشور از منظر اقتصادی، تجاری، سیاسی و نظامی، می‌تواند دیپلماسی اقتصادی جمهوری اسلامی ایران را نیز گسترش دهد. در این زمینه پژوهش حاضر با روش توصیفی-تحلیلی و پیمایشی نقش توسعه کریدورهای ترانزیتی ایران در راستای ارتقاء جایگاه دیپلماسی اقتصادی و ارتقاء روابط میان ایران و کشورهای منطقه را مورد مطالعه قرار داده است. جامعه آماری را کلیه کارشناسان حوزه علوم سیاسی تشکیل می‌دهند که حجم نمونه آن تعداد 35 نفر تعیین گردید. تحلیل یافته‌ها نیز براساس مدل‌های اقتصادی مشابهت و کسینوس و نرم‌افزار spss استفاده گردید. نتایج نشان داد توسعه کریدور جنوب شمال بیش از همه می‌تواند منافع کشورهای آسیای مرکزی، خزر و ‏شبه‎قارّه هند را تامین نماید و همچنین توسعه کریدور می‌تواند افزایش صادرات نفت و انرژی و همچنین افزایش همکاری‌ها و وابستگی‌های کشورهای آسیای مرکزی به‌خصوص چین را به همراه داشته باشد.

analysis of the effects of the development of transit corridors on the promotion of economic diplomacy of the islamic republic of iran (case study: south-north corridor)

in terms of economic and geo-economic potentials, iran has a privileged status among the countries of different areas such as central asia, indian sub-continent and west asia. the existence of rich energy and mineral resources are among the most important economic attractions of iran; and in addition, iran is geographically located in one of the most unique geo-economic situations in the world. but in recent decades due to the weakness of political organization space and management problems, the corridors have not been developed. the development of corridors, in addition to improving the country’s position from an economic, commercial, political and military point of view can also expand the economic diplomacy of the islamic republic of iran. in this context, the present study has investigated the role of the development of iran’s transit corridors to improve the status of economic diplomacy and the relations between iran and the countries of the region with a descriptive-analytical and survey method. the statistical population consists of all political science experts, whose sample size was determined to be 35 people. the analysis of the findings was also based on economic models of similarity and cosine and spss software was used. the results showed that the development of the south-north corridor can provide the interests of the countries of central asia, the caspian and the indian sub-continent, and also the development of the corridor can increase the export of oil and energy, as well as strengthen the cooperation and dependencies of the countries of central asia, especially china.