بی‌ثباتی سیاسی، مالی و اقتصادی در اقتصاد ایران: ابعاد وعوامل موثر بر آن

از مهم‌ترین اهداف هر کشور برقراری ثبات در همه ابعاد است که در سایه ثبات سرمایه‌گذاری، رشد اقتصادی و سایر اهداف در سطح کلان محقق می‌شود و زمینه توسعه‌یافتگی را فراهم می‌کند. این پژوهش در تلاش است ابعاد و عوامل موثر بر بی‌ثباتی در اقتصاد ایران را بررسی کند. برای این منظور علاوه‌بر تحلیل شاخص‌های بی‌ثباتی (اقتصادی، مالی و سیاسی) از آزمون علیت گرنجر و مدل خود رگرسیون برداری استفاده شده است. تحلیل شاخص‌های بی‌ثباتی نشان می‌دهد بعد از جنگ هر سه شاخص ریسک اقتصادی، مالی و اقتصادی کاهش‌یافته است اما طی سه دهه اخیر ریسک سیاسی در کشور افزایش، ریسک اقتصادی هر چند نوسان زیادی تجربه کرده است، ولی بدون تغییر بوده و ریسک مالی کاهش‌ یافته است. نتایج آزمون علیت نشان می‌دهد بی‌ثباتی سیاسی علیت گرنجری بی‌ثباتی اقتصادی و مالی است. همچنین بررسی توابع عکس‌العمل آنی حاکی از آن است که با افزایش بی‌ثباتی سیاسی، بی‌ثباتی اقتصادی و مالی افزایش می‌یابد.

Political, Financial and Economic Instability in the Iran Economy: Dimensions and Factors

One of the most important goals of any country is stability, which occurs with stability, investment, economic growth and other macro goals; it can provide the ground for development. This study tries to investigate the dimensions and factors affecting instability in the Iran economy. For this purpose, in addition to the analysis of instability indices (economic, financial and political), Granger causality test and VAR model have been used. Instability analysis shows that after the Iran–Iraq War, all three indices of political, financial and economic risk have decreased, but during the last three decades, political risk in the country has increased and economic risk is constant and financial risk has decreased. The results of the causality test show that political instability is the culmination of economic and financial instability. Impulse response functions show that economic and financial instability increases by increasing political instability.