ارزیابی و تحلیل شاخص‌ جامع رقابت سیاسی در استان‌های ایران (1379-1398)

رقابت سیاسی از عوامل مهم در بهبود عملکرد اقتصادی است؛ رشد رقابت سیاسی امکان حضور نخبگان در نظام سیاسی را افزایش می‌دهد و با محدود کردن رانت‌های سیاسی و تسلط بر منابع اقتصادی توسط گروه‌های ویژه، سیاست‌مداران را وادار به تنظیم سیاست‌های اقتصادی در جهت افزایش رفاه شهروندان می‌کند. بر این اساس استدلال می‌شود افزایش رقابت سیاسی، کارایی اقتصادی را بهبود می‌بخشد. چنین رویکردی گسترش رقابت سیاسی را مورد توجه حکومت‌ها قرار می‌دهد. این مقاله، موقعیت نسبی استان‏های کشور از حیث شاخص رقابت سیاسی و همچنین بررسی تغییرات آن در سطح استان‌ها را بررسی می‌کند تا وضعیت شاخص رقابت سیاسی، به‌عنوان یک مولفه مهم در عملکرد اقتصاد منطقه‌ای، ارزیابی شود. در فرضیه تحقیق اولاً پراکندگی قابل ملاحظه‌ای بین نواحی مختلف از‌حیث رقابت سیاسی وجود دارد و ثانیاً، عملکرد این نوع رقابت در کشور تاکنون مطابق انتظار نبوده است. در این راستا، بر پایه شاخص‌های مختلف رقابت سیاسی یک شاخص جامع رقابت سیاسی بر پایه روش ریشه میانگین مجموع مجذورات معرفی و اندازه‌گیری و سپس وضعیت شاخص رقابت سیاسی در سطح استان‌های کشور طی سال‌های 1379 تا 1398 ارزیابی می‌شود. نتایج نشان می‌دهند اولاً ازنظر شاخص رقابت سیاسی پراکندگی قابل ملاحظه‌ای بین نواحی مختلف وجود دارد به‌طوری‌که استان‌های کشور را به سه سطح رقابت سیاسی پایین، متوسط و بالا می‌توان طبقه‌بندی کرد. ثانیاً روند متوسط شاخص رقابت سیاسی طی دوره 20 ساله در استان‌های کشور عموماً نزولی است که با توجه به نقش رقابت سیاسی در عملکرد منطقه‌ای باید سیاست‌های لازم برای رشد رقابت سیاسی در سطح ملی و منطقه‌ای تدوین شود.

Evaluation and Analysis of Comprehensive Index of Political Competition in Iran’s provinces (2000-2019)

AbstractPolitical competition is one of the important factors in the improving society economic performance; the growth of political competition increases the possibility of the presence of elites in the political system and by limiting political rents and dominating special groups over economic resources, forces politicians to adjust economic policies to increase citizen’s welfare. Accordingly, it is argued that increasing political competition improves economic efficiency. Such an approach has attracted government attention to the development of political competition. The purpose of this paper is to investigate the relative position of the country’s provinces in terms of political competition indicator and also to examine its changes at the provincial level to evaluate the status of political competition indicator as an important component in the regional economy performance.The hypothesis of research is that, firstly, there is a considerable dispersion among different regions in terms of political competition, and secondly, the performance of this type of competition in the country has not been as expected. In this regard, first, based on different indicators of political competition, a comprehensive index of political competition based on the Root Mean Square method is introduced and measured. Then, the status of the political competition index in the provinces during the years 2000 to 2019 will be evaluated. The estimation results show that firstly, there is a considerable dispersion among different regions in terms of political competition index so that the country provinces can be divided to three levels of political competition as low, medium and high. Secondly, the average trend of political competition index is generally declining in the provinces of the country in the 20year period, whereby it is necessary to create the necessary policies for growth of political competition at the national and regional levels, given the role of political actors in regional performance.