سیاست‏گذاری انتقال تکنولوژی در کشورهای درحال‌توسعه و جایگاه دولت در آن

تکنولوژی از مهم‏ترین عناصر قدرت و ثروت (اقتصاد سیاسی) در جهان امروزی محسوب می‏‌شود. سهولت و امکان‏پذیری انتقال تکنولوژی همواره از دغدغه‏های دولت‏ها و فعالان اقتصادی در کشور‏های جهان بوده است. روش‏ها و مدل‏های انتقال تکنولوژی براساس تجارب کشورهای جهان متفاوت است. نگاه کلان و از جانب دولت به موضوع انتقال تکنولوژی نیازمند توجه به حوزه‏های پارادایمیک و حوزه‏های اجرایی و مرحله‏ای است. در این پژوهش با استفاده از روش مطالعه اسنادی عوامل موثر در انتقال تکنولوژی در هفت کشور منتخب آلمان، ژاپن، چین، کره ‏جنوبی، امارات متحده عربی، هند، و ترکیه به روش تحلیل محتوای کیفی شناسایی شده است. نمونه‏گیری به روش غیرتصادفی هدف‌مند بوده است. داده‏ها به روش تحلیل محتوای عرفی تحلیل شده‏اند. سپس با استفاده از مطالعه تطبیقی و روش جبر بولی عوامل شناسایی‌شده به دو گروه علل لازم و مشارکت‏کننده تقسیم شده‏اند. به‌کمک این عوامل مدل پیش‌نهادی از انتقال تکنولوژی ارائه شده است که می‏تواند به‌منزله بستر سیاست‏گذاری در حوزه انتقال تکنولوژی در سطح کلان کشور استفاده شود. علاوه‌بر آن، نقش دولت در انتقال تکنولوژی موردبحث قرار گرفته است و متخصصان و نخبگان کشورها درمقام متولی اصلی انتقال تکنولوژی معرفی شده‏اند.

Technology Transfer Policy Making in Developing Countries and the Position of Government in it

Technology is one of the most important elements of power and wealth (political economy) in today’s world. The ease and posibility of technology transfer has always been one of the concerns of governments and economic activists in countries around the world. Technology transfer methods and models vary based on the experiences of countries around the world. The government’s macroview on the issue of technology transfer requires attention to the area paradigmatic as well as the executive and stepbystep view. In this paper, using documentary study, the factors affecting technology transfer in seven selected countries of Germany, Japan, China, South Korea, UAE, India and Turkey have been identified by qualitative content analysis method. Purposive non probability sampling was performed. Data are analyzed by conventional content analysis. Then, using comparative study and Boolean algebra method, the identified factors are divided into two groups of necessary causes and contributing causes. By using these factors, a model of technology transfer has been presented, which can be used as a platform for policymaking in the field of technology transfer at the macro level of the country. In addition, the role of government in technology transfer has been discussed and experts and elites of countries have been introduced as the main trustees of technology transfer.