نقد اقتصاد سیاسی خودکارسازی فرایندهای شغلی در ایران پس از انقلاب؛ مطالعۀ موردی بانک‌داری الکترونیک

این تحقیق با هدف مطالعۀ تاثیر ict در خودکارسازی فرایندهای شغلی در بخش بانک‌داری الکترونیکی از منظر نقد اقتصاد سیاسی انجام شده است. بدین‌ترتیب، نگارندگان پژوهش با استفاده از روش تحلیل ثانویه و استفاده از قانون انباشت عام سرمایه به‌منزلۀ چهارچوب نظری دو پرسش را بررسی کرده‌اند: نسبت بین سرمایۀ ثابت و سرمایۀ متغیر در کل اقتصاد ایران و در بخش مشاغل مرتبط با ict چه تغییراتی داشته است؟ خودکارسازی فرایندهای کاری در بخش بانک‌داری ایران از زمان ورود ict به این بخش چه‌میزان بوده است؟ نتایج تحقیق نشان می‌دهد که در چهار دهۀ گذشته در اقتصاد ایران نسبت سرمایۀ ثابت به سرمایۀ متغیر همواره درحال افزایش بوده است که نسبت این افزایش در اقتصاد مبتنی‌بر ict بیش‌تر هم بوده است. به این معنا که با گذشت زمان، تعداد نیروی کار کم‌تری تعداد ماشین‌آلات و تکنولوژی‌های بیش‌تری را به‌کار می‌گیرد. هم‌چنین، مطالعۀ روند بانک‌داری الکترونیکی در ایران نیز اثبات‌کنندۀ قانون عام انباشت سرمایه است؛ به‌طوری‌که طی یک دهۀ اخیر روند استفاده از بانک‌داری الکترونیکی در تمامی حوزه‌ها به‌صورت مداوم درحال افزایش بوده است که این به‌معنای خودکارشدن بیش‌ازپیش فعالیت‌ها و خدمات مالی در ایران است.

The Critique of Political Economy of Business Process Automation in Post-Revolutionary Iran; Case Study: E-Banking

This paper studies the impact of ICT on Business Process Automation in ebanking. With using the secondary analysis as method research and the general law of capitalism accumulation as theory, the research has focused on two questions: What has been the difference between constant capital and variable capital in the Iran’s economy over the past 4 decades and in the ICT sector over the 1 decade? What has been the Business Process Automation in banking since ICT entered this sector? The results show that in the last four decades, the ratio of constant capital to variable capital has always been increasing in the Iranian economy. The increase was even greater in the ICT sector. This means that over time, more machineries and technologies are being adopted by fewer workers. Also results about the process of Ebanking in Iran proves the general law of capitalism accumulation, so that over the last decade, the trend of using Ebanking has been steadily increasing, which means more than just automation in financial services Iran.