پهنه‌بندی خطر وقوع زمین لغزش درگردنه صائین (محور ارتباطی شهر اردبیل-سراب)

زمین‌لغزش از مهم‌ترین فرآیندهای مخاطره آمیز ژئومورفولوژیکی دامنه‌ای نقش به‌سزایی در تحول دامنه‌ها ایفا می‌نماید، گردنه صائین، در محور ارتباطی اردبیل – سراب به دلیل ویژگی‌های خاص زمین‌شناسی، اقلیمی، ژئومورفولوژیکی و فعالیت‌های انسانی از دیرباز تحت تاثیر رانش زمین بوده است.در راستای پهنه‌بندی زمین‌لغزش گردنه صائین در محور ارتباطی نیر-سراب از 9 متغیر مهم موثر بر وقوع زمین‌لغزش شامل: ارتفاع، شیب، جهت شیب، سازندهای زمین‌شناسی، فاصله از گسل، بارش و فاصله از آبراهه ،کاربری اراضی و فاصله از راه ارتباطی استفاده شد. وزن‌دهی عوامل مورد بررسی با استفاده از روش anp و در محیط نرم‌افزار super decision انجام شد. در نهایت، لایه‌های موضوعی موثر بر رویداد زمین‌لغزش با توجه به وزن یا ضریب آن‌ها (حاصل از مدل anp) در محیط نرم‌افزار arcgis با استفاده از روش ترکیب وزنی، با یکدیگر ترکیب و نقشه نهایی پهنه‌بندی خطر زمین‌لغزش در محور ارتباطی نیر-سراب به‌دست آمد. با توجه به نتایج به دست آمده، فاکتورهای شیب، ارتفاع ،لیتولوژی و فاصله از گسل، به ترتیب با مقدار 0.209، 0.139، 0.132 و 0.124 بیشترین ضریب وزنی را به خود اختصاص دادند. حاصل از این مطالعه، بیانگر ریسک بالای محدوده مورد مطالعه، از لحاظ وقوع زمین‌لغزش می‌باشد. مناطق پرخطر عمدتاً در شیب 10- 40 درصد، در مناطق با بارندگی 300 - 450 میلی متر و در فواصل نزدیک از جاده ارتباطی، رودخانه و گسل قرار دارند. همچنین، سازندهای بسیار نامقاوم، نامقاوم و نیمه مقاوم و کاربری های کشاورزی و مرتعی، شیب‌هایی با جهت شمال، غرب و شمال‌غرب، نسبت به وقوع زمین‌لغزش حساسیت بالاتری دارند.

landslide risk zoning in sain pass (ardabil sarab communication axis)

landslide is one of the most important dangerous geomorphological processes of a range, it plays a significant role in the evolution of ranges, sa’in pass, in the ardabil sarab communication axis, has been affected by landslides for a long time due to its special geological, climatic, geomorphological features and human activities. in line with the zoning of landslides sa’in pass in the nair sarab communication axis, nine important variables affecting the occurrence of landslides were used, including: height, slope, slope direction, geological formations, distance from the fault, rainfall and distance from the waterway, land use and distance from the communication road. the weighting of the investigated factors was done using the anp method and in the super decision software environment. finally, the thematic layers affecting the landslide event according to their weight or coefficient (resulting from the anp model) in the arcgis software environment using the weighted combination method, were combined with each other and the final map of landslide hazard zoning was obtained in the nair sarab communication axis. . according to the obtained results, the factors of slope, height, lithology and distance from the fault had the highest weight coefficients with values of 0.209, 0.139, 0.132 and 0.124, respectively. the result of this study indicates the high risk of the studied area in terms of landslide occurrence. high risk areas are mainly located in 10 40% slope, in areas with 300 450 mm rainfall and in close distances from communication road, river and fault. also, very resistant, non resistant and semi resistant formations and agricultural and pasture uses, slopes with north, west and northwest directions, are more sensitive to the occurrence of landslid.