ارزیابی پایداری اقتصادی مقصدهای گردشگری روستایی از دیدگاه اجتماعات محلی در استان آذربایجان غربی

گردشگری روستایی یکی از اجزای مهم صنعت گردشگری به شمار آمده و نیروی اصلی در زمینه بهبود و رشد اقتصادی روستاها محسوب میگرددو با ایجاد فرصتی راهبردی سبب تنوع اقتصاد محلی شده و با ایجاد فرصت های شغلی مولد مبتنی بر پتانسیل های موجود، سبب افزایش سطح رفاه، استانداردهای زندگی، درآمد، امنیت، ثبات و نگهداشت جمعیت در روستا و پیشگیری از مهاجرت های بیرویه می شود. با وجود مزایای فراوانی کهمی توان برای صنعت گردشگری قائل شد، اگر برنامه ریزی صحیحی در این زمینه انجام نشود، توسعه گردشگری تاثیرات زیست محیطی، فرهنگی،اجتماعی و اقتصادی منفی را به وجود خواهد آورد و در این صورت نه به عنوان فعالیتی پر سود و منفعت بلکه به عنوان فعالیتی زیان آور و نامطلوبمطرح خواهد شد. در این راستا، در دو دهه اخیر نیز با ظهور پارادایم توسعه پایدار در ادبیات گردشگری، نگرانی های فزایندهای در خصوص تاثیراتنامطلوب و مخرب گردشگری مطرح شده است و مطالعات و اقدامات تجربی زیادی برای عملیاتی کردن مفهوم توسعه پایدار و مدل های ارزیابی آنصورت پذیرفته است ولی علیرغم تمام این اقدامات نتایج حاصل از پیشرفت به سوی پایداری مطلوب نبوده است. از طرف دیگر مطالعات نخستیندر ایران نیز حاکی از وجود چالش های عمده در جهت دستیابی به توسعه پایدار گردشگری به خصوص در مناطق روستایی می باشد.مطالعه حاضر با استفاده از روش شناسی توصیفی - پیمایشی، درصدد پاسخگویی به این سوال اساسی است که بر اساس ابعاد و شاخص‌های موثر در توسعه پایدار گردشگری روستایی، روستاهای هدف استان آذربایجان غربی از چه سطحی از پایداری اقتصادی برخوردارند؟ به منظور جمع‌آوری داده‌های مورد نیاز از دو روش اسنادی و میدانی (پرسشنامه) استفاده شد. در این مطالعه با استفاده از پرسشنامه به صورت میدانی و با نظرخواهی از مردم محلی (سرپرستان خانوار) به ارزیابی و اندازه گیری پیشرفت به سوی پایداری اقتصادی گردشگری در روستاهای هدف استان آذربایجان غربی (شامل 4 روستای سهولان در شهرستان مهاباد، نصرت آباد در شهرستان تکاب، باغچه جوق در شهرستان ماکو و حسنلو در شهرستان نقده) به وسیله رادار پایداری پرداخته شد. سرپرستان خانوارها در چهار روستای هدف گردشگری استان آذربایجان‌غربی 1160 نفر می‌باشد. برای تعیین حجم نمونه از جدول کرجسی مورگان استفاده شد و حجم نمونه سرپرستان خانوار 290 بدست آمد. به منظور انتخاب نمونه آماری از روش نمونه‌گیری طبقه‌ای متناسب استفاده گردید. نتایج بدست آمده نشان داد که وضعیت شاخص‌های مورد مطالعه در بین روستاهای مختلف یکسان نبوده، بطوریکه شاخص عدالت و رفاه اقتصادی بیشترین میزان میانگین از 3.50 در روستای باغچه جوق تا 3.15 در روستای نصرت اباد متغیر است و از نظر شاخص ثبات اقتصادی بیشترین میزان میانگین با 3.16 در روستای سهولان تا 2.99 در روستای حسنلو متغیر است.

assessing the economic sustainability of rural tourism destinations from the perspective of local communities in west azerbaijan province

the present study, using descriptive survey methodology, seeks to answer the basic question that based on the dimensions and effective indicators in the sustainable development of rural tourism, the level of economic stability of the target villages of west azerbaijan province? in order to collect the required data, two methods were used: documentary and field (questionnaire). in this study, using a field questionnaire and consulting local people (heads of households) to assess and measure progress towards economic sustainability of tourism in the target villages of west azerbaijan province (including 4 villages saholan in mahabad, nusratabad in the city takab, baghche jogh in mako city and hasanlu in naghadeh city) were covered by barometer and stability radar. the number of heads of households in the four tourist target villages of west azerbaijan province is 1160 people. krejcie morgan table was used to determine the sample size. the sample size of 290 household heads was obtained. in order to select the statistical sample, the proportional stratified sampling method was used. the results showed that the status of the studied indicators is not the same among different villages, so that the index of justice and economic welfare has the highest average rate from 3.50 in baghcheh jogh village to 3.15 in nosratabad village and in terms of index economic stability of the highest average varies from 3.16 in saholan village to 2.99 in hasanlu village.