بررسی بافت با ارزش روستایی با توجه به نشانگرهای فرهنگی و اجتماعی جامعه محلی (مطالعه موردی: روستای زنوزق تبریز)

از مهمترین و باارزشترین سکونتگاه های بشری روستاها هستند که نگهدار و محافظ میراث فرهنگی و اجتماعی گذشتگان می باشد. طی سالیان متعدد برخی اقدامات دولتی توسط نهاد‌های کشوری صورت گرفت که کمک شایانی در افزایش رغبت روستاییان برای سکونت در روستا صورت گرفته است. این اقدامات در قالب طرح هادی و تسهیلات دولتی انجام گردید اما برخلاف اقدامات صورت گرفته طرح پیشنهادی و اجرایی موفق آمیز نبوده‌است. با توجه به مطالعات صورت گرفته استدلال براین است که برنامه پیشنهادی توجه به نشانگرهای اجتماعی و فرهنگی منطقه‌ای را دست کم گرفته‌است، به طوریکه سبب تمایز آن با سایر مناطق گردیده است. بدین منظور به دنبال بررسی‌های مربوط به فرهنگ و علایق و اعتقادات پرداخته شد. روش انجام این پژوهش به‌صورت کیفی و میدانی مصاحبه عمیق می‌باشد که با حضور در منطقه موردنظر و مشاهده و مصاحبه رو دررو با افراد انجام گردید. در مرحله اول به مطالعات میدانی پرداخته شد و بدنبال آن داده‌های غیرکالبدی از بین گویه‌ها شناسایی و حذف گردیده و مرتب‌سازی گشت. درمرحله بعدی مولفه‌های کالبدی به دسته‌های مجزا تقسیم‌‌بندی شدند و راهبردهای پیشنهادی ارائه گردید. نتایج حاصل نشان می‌دهد طرح‌های ارائه شده برای بافت‌های با‌ارزش روستایی به دلیل عدم توجه طراحان به نیاز‌های مدرن جامعه و توجه به نیازهای گذشته و قدیمی روستاییان دچار مشکلاتی گردیده است. به دنبال آن روش‌های بومی ساخت و ساز پررنگ شده‌است و تاکید این طرح‌ها بر استفاده از معماری بومی و مصالح بومی می‌باشد که چندان مورد توجه بومیان منطقه قرار نگرفته است. در روستایی زنوزق علی رغم اجرای طرح بهسازی بافت با ارزش روستایی این طرح با شکست مواجه شد بنابراین با بررسی نشانگرهای اجتماعی و فرهنگی بدنبال افزایش کیفیت و رضایتمندی ساکنین و مردم بومی پرداخته شد و راهبردهای مناسب و کاربردی‌تری برای حفظ نشانگرهای اجتماعی و فرهنگی ارائه گردید تا با این امر به حفظ میراث گذشتگان، حفظ بافت بومی روستا و رضایتمندی ساکنین جامعه بومی پرداخته شده است.

investigating the valuable rural fabric according to the cultural and social indicators of the local community (case study: zanouzagh village, tabriz)

. during many years, some government measures were taken by the country’s institutions, which have been of great help in increasing the desire of the villagers to live in the village. unlike the actions taken, the proposed and implemented plan has not been successful. according to the studies, the argument is that the proposed program has underestimated the attention to regional social and cultural indicators, so that it has been differentiated from other regions.in a way that has distinguished it from other regions. for this purpose, investigations related to culture, interests and beliefs were carried out. the method of conducting this research is qualitative and field in depth interview, which was done by being in the target area and observing and interviewing people face to face. in the first stage, field studies were carried out and according to the sources and references, materials and the results show that the designs presented for the valuable rural textures have suffered problems due to the designers’ lack of attention to the modern needs of the society and attention to the past and old needs of the villagers. after that, the local methods of construction have been highlighted and the emphasis of these plans is on the use of local architecture and local materials, which have not been paid much attention by the natives of the region. in zanouzag, despite the implementation of the project to improve the rural fabric with value, this project failed, therefore, by examining the social and cultural indicators, we sought to increase the quality and satisfaction of the residents and local people, and provide more appropriate and practical strategies to maintain the social and cultural indicators. it was done to preserve the heritage of the past, preserve the native texture of the village and satisfy the residents of the native community.