تجزیه و تحلیل میزان فرونشست زمین در محدوده شهر نیشابور

یکی از مخاطراتی که طی سال های اخیر در بسیار از مناطق دنیا به خصوص ایران رخ داده، مخاطرات ناشی از فرونشست است. مهمترین علل آن برداشت بی‌رویه از منابع آب‌های زیرزمینی همانند سایر مخاطرات محیطی(زلزله، خشکسالی، سیل، طوفان و لغزش و ...) ،خشکسالی است که مشکلات زیادی را برای امور کشاورزی، عمرانی، اقتصادی اجتماعی دولت به وجود آورده است. شهر نیشابور در سطح دشت نیشابور واقع شده که این دشت از جمله مهم‌ترین دشت‌‌‌های استان خراسان‌رضوی که شدید با بحران پدیده فرونشست زمین روبرو است. تکنیک تداخل‌سنجی راداری یک ابزار قوی با دقتی در محدوده میلی‌متر در برآورد فرونشست با استفاده از مشاهدات فاز را دارا است. در این تحقیق به منظور پایش میزان فرونشست رخ داده در محدوده شهر نیشابور که بخش کوچکی از دشت نیشابور است، از داده‌های ماهواره sentinel 1a سال‌های 2017 تا 2022 استفاده شده‌است. نتایج حاصل از بررسی تداخل‌سنجی راداری نشان داد که در طول دوره آماری در منطقه مورد مطالعه 18 سانتی‌متر فرونشست اتفاق افتاده است. به‌علاوه برای پی بردن به علت فرونشست‌، اطلاعات چاه‌های پیزومتری موجود در منطقه اخذ و تغییرات آن‌ها در طول دوره 1398 1370 بررسی گردید. میزان فرونشست‌های ثبت شده برای هر دوره به ترتیب 4 سانتی‌متر برای 2017 2018(1395 1396)، برای دوره 2018 2019(1396 1397) حدود 6 سانتی‌متر، 5 سانتی‌متر برای دوره 2019 2020(1397 1398) و 2 سانتی‌متر برای دوره 2020 2021(1398 1399) و 1 سانتی‌متر برای دوره 2021 2022(1399 1400) بدست آمد. بعلاوه نتایج تحقیق نشان داد که در محدوده شهر نیشابور ارتباط تنگاتنگی بین افت سطح آب‌های زیرزمینی و مناطق دارای فرونشست زمین وجود دارد. لازم ذکز است که قسمت شمال‌شهر که بیش‌ترین میزان افت سطح آب‌زیرزمینی 36/78 متر را دارا می‌باشد و در پهنه فرونشست شدید دارد.

analysis of land subsidence in the area of neishabur city

land subsidence is one of the dangers that have occurred in many parts of the world, especially in iran, in recent years is the dangers caused by land subsidence. the most important cause of it is the illegal extraction of underground water sources and like other environmental hazards, it has created many problems and problems for the government’s agricultural, civil, economic social affairs. the city of neishabur is located on the level of the neishabur plain, which is one of the most important plains of khorasan razavi province, which is facing the crisis of land subsidence. the radar interferometric technique is a powerful tool with millimeter accuracy in estimating subsidence using phase observations. in this research, the sentinel 1a satellite data from 2017 to 2022 have been used in order to monitor the amount of subsidence that occurred in the area of neishabur city, which is a small part of neishabur plain. the results of radar interferometry showed that 18 cm of subsidence occurred in the studied area during the statistical period. in addition, to find out the cause of the subsidence, the information of piezometric wells in the area was collected and their changes during the period of 1370 1398 were examined. the amount of subsidence recorded for each period is 4 cm for 2017 2018 (1395 1396), 6 cm for 2018 2019 (1396 1397), 5 cm for 2019 2020 (1397 1398) and 2 cm. it was obtained for the period of 2020 2021 (1398 1399) and 1 cm for the period of 2021 2022 (1399 1400). in addition, the results of the research showed that there is a close relationship between the drop in the underground water level and areas with land subsidence in the area of neishabur city.