برآورد تغییرات مکانی – زمانی تابش خالص دریافتی شهرستان داراب با استفاده از سنجش از دور و سیستم اطلاعات جغرافیایی

انرژی حاصل از تابش خورشید یکی از عناصر آب و هوایی است که بر روی فرایندهای سطح زمین مانند منابع آب و خاک، ذوب برف، فرایندهای تبخیر و تعرق و مواردی از این قبیل تاثیرگذار می باشد. با توجه به اهمیت زیاد انرژی، مطالعه حاضر با هدف برآورد تابش خالص دریافتی حاصل از خورشید در شهرستان داراب انجام شد. بدین ترتیب مدل رقومی ارتفاع و تصاویر ماهواره‌ای لندست 8 در طی ماه‌های مختلف (از شهریورماه سال 1398 تا مردادماه 1399) برای محدوده مورد مطالعه دریافت شد و ضمن انجام تصحیحات مورد نیاز بر روی هریک از تصاویر، بوسیله مدل توازن انرژی سطحی (سبال) نقشه های تابش خالص رسیده به سطح زمین شهرستان داراب، برای هر ماه تهیه شد. مطابق با یافته های تحقیق بیشترین میزان تابش خالص دریافتی شهرستان در طی فروردین ماه صورت می‌گیرد. در این ماه میانگین تابش خالص دریافتی در کل شهرستان برابر با 527/13 وات بر مترمربع میباشد. همچنین نیز بررسی‌های صورت گرفته در فروردین‌ماه نشان می‌دهد که بخش رستاق با میانگین 557/43 وات بر مترمربع، بیشترین میزان انرژی دریافتی را دریافت نموده و پس از آن بخش‌های مرکزی و فورگ به ترتیب با میزان 538/03 و 479/61 وات برمترمربع در مراتب بعدی قرار دارند. از سوی دیگر کمترین میزان تابش خالص دریافتی در کل محدوده مورد بررسی در آذرماه صورت گرفته است، میانگین تابش دریافتی کل شهرستان در این ماه 327/99 وات بر مترمربع می‌باشد. در این ماه بخش رستاق به صورت میانگین با 357/40 وات بر مترمربع انرژی، بیشترین میزان تابش دریافتی را داشته است و پس از آن بخش‌های مرکزی و فورگ به ترتیب با میزان 334/65 و288/87 وات برمترمربع در مراتب بعدی قرار دارند.

Estimation of Spatio-temporal variations of net radiation received by Darab city using remote sensing and GIS

Solar energy is one of the climatic elements that affect the earth’s surface processes such as soil and water resources, snowmelt, evaporation, and transpiration processes, and the like. Given the great importance of energy, this study aimed to estimate the net radiation received from the sun was in the city of Darab. Thus, the digital elevation model and satellite images of Landsat 8 were received during different months (from September 2019 to August 2020) for the study area. And while making the necessary corrections on each of the images, by the surface energy balance model (SEBAL), net radiation maps that reached the ground surface of Darab city were prepared for each month. According to the research findings, the highest amount of net radiation received by the city occurs during April. In this month, the average net radiation received in the whole city is equal to 527.13 watts per square meter. Also, studies conducted in April show that the Rustaq section with an average of 557.43 watts per square meter, has received the highest amount of energy received, and then the central and forg sections are in the next ranks with 538.03 and 479.61 watts per square meter, respectively. On the other hand, the lowest amount of net radiation received in the entire study area was in December, the average radiation received by the whole city this month is 327.99 watts per square meter. In this month, the Rustaq section had the highest amount of radiation received with an average of 357.40 watts per square meter of energy and then the central and forged sections are next with 334.65 and 288.87 watts per square meter, respectively.