ارزیابی سکونتگاه‌های شهری استان گلستان با رویکرد شهر سالم

امروزه رویکرد شهر سالم به دلیل رشد فزاینده جمعیت شهری و تبعات منفی آن که سلامت عمومی شهروندان را تهدید می‌نماید، در تحقیقات شهری معاصر اهمیت زیادی یافته و از ظرفیت مطالعاتی بالایی برخوردار شده است. لذا با توجه به اهمیت موضوع، تحقیق حاضر به ارزیابی سکونتگاه‌های شهری استان گلستان با رویکرد شهر سالم پرداخته است. روش تحقیق بر اساس هدف، کاربردی با ماهیت توصیفی و تحلیلی است. توجه این مقاله در ابتدا به ارزیابی مقوله شهر سالم، تاریخچه آن در جهان و شروع تفکر شهر سالم در ایران معطوف گردیده است، سپس به عنوان نمونه موردی، سکونتگاه‌های شهری 29 گانه استان گلستان درون 14 شهرستان در سال 1392 با استفاده از 42 شاخص شهر سالم اقتباس‌شده از منابع معتبر خارجی و داخلی در قالب چهار گروه محیط‌زیست، سلامت، اقتصادی اجتماعی و بهداشتی با به‌کارگیری مدل vikor مورد ارزیابی قرارگرفته‌اند. برای انجام محاسبات از excel، برای ارزیابی همبستگی‌ها از نرم‌افزار آماری spss و به منظور ترسیم نقشه‌ها از نرم‌افزار arc gis استفاده‌شده است. نتایج تحقیق حاکی از آن است که میزان برخورداری سکونتگاه‌های شهری شهرستان‌های استان از شاخص‌های شهر سالم یکسان نبوده و اکثر آنها در برخورداری از این شاخص‌ها در وضعیت نامطلوبی قرار دارند. در این میان سکونتگاه‌های شهری شهرستان‌های ترکمن و کردکوی برخوردارترین و گنبدکاووس و مراوه‌تپه نابرخوردارترین سکونتگاه‌ها می‌باشند. همچنین نتیجه همبستگی اسپیرمن در ارزیابی رابطه بین رتبه برخورداری سکونتگاه‌های شهری شهرستان‌های استان و فاصله آن‌ها از مرکز استان (شهر گرگان)، حاکی از وجود همبستگی بین این دو عامل می‌باشد.

Evaluation of urban settlements of Golestan province with a healthy city approach

Today, the healthy city approach is of great importance in contemporary urban research and has a high degree of study capacity, due to the growing urban population and its negative consequences, which threaten the public health of citizens. Therefore, considering the importance of the issue, the present study evaluates urban settlements of Golestan province with a healthy city approach. The research method is based on the purpose, applied with a descriptive and analytical nature. The focus of this paper is primarily on assessing the health of the city, its history in the world and the onset of healthy city thinking in Iran. Then, as a case study, the 29 urban settlements of Golestan province in 14 county in 2013, using 42 indicators of the Healthy city, in four environmental, health, socioeconomic, and health groups, that is adapted from foreign and national valid sources, using the VIKOR model have been evaluated. The results of the research indicate that the level of enjoyment of urban settlements in the counties of the province is not the same as the indicators of healthy city and most of them are in an unfavorable position in having these indicators. Meanwhile, the urban settlements of Turkmen and Kordkuy are the most advantage and GonbadeKavoos and Maravehtapeh are the most disadvantaged settlements. Also, the result of Spearman’s correlation in assessing the relationship between the ranking of the urban settlements in the province and their distances from the provincial capital (Gorgan) indicates the correlation between these two factors. For calculating Excel, SPSS software was used to evaluate correlations and ARC GIS software was used to draw maps.