تحلیل فضایی و مکانیابی خانه‌های سالمندان با استفاده از Gis نمونه موردی: شهر تبریز

آمار‌های ارائه شده از سرشماری نفوس و مسکن سال 1395، بیانگر افزایش روز ‌افزون قشر سالخورده در پروسه 40 سال آینده کشور می‌باشد با توجه به آمارهای ارائه شده، تعداد معدودای از خانه‌‌های سالمندان موجود در سطح شهر تبریز جوابگوی سیل عظیم سالخوردگان خواهد بود. این پژوهش با هدف تعیین مکانهای مناسب‌ به منظوراستقرار مراکز اقامتی سالمندان در شهر تبریز انجام شده است. در این راستا از سامانه اطلاعات مکانیgis استفاده شده است. این مقاله به دو مرحله دسته بندی شده است. در مرحله ی اول، نخست، با بررسی و ارزیابی فاکتور‌های مورد نیاز در مکان‌‌یابی خانه سالمندان، ریز متغییرهای موثر در پارامتر‌های مربوطه (ظرفیت، مطلوبیت و سازگاری) استخراج و کلاسبندی شده است. در مرحله بعد فاکتور‌های مورد نظر در پارامتر سازگاری، با به کار گیری ابزار پرسشنامه در میان متخصصین حوزه برنامه‌‌ریزی شهری و مکانیابی توزیع و پس از جمع‌بندی، با آزمون کروسکالوالیس در محیط نرم افزار spss وزن‌دهی و رتبه‌بندی شده است. فاکتورهای مطلوبیت و ظرفیت با روش ahp وزن‌دهی شده و وزنهای حاصل، با به کار‌گیری نقشه‌‌های پایه شهر تبریز، اعمال گشته است. در مرحله‌ی نهایی لایه‌های وزن‌دهی شده در محیط arcgis همپوشانی شده و در دو سناریو مجزا کلاسبندی مجدد (reclassification) انجام گردیده و مناسب ‌ترین مکان‌ها در دو سناریو در سطح شهر تبریز تعیین گردیده است. یافته‌های این تحقیق می‌تواند به ایجاد و گسترش برنامه‌ریزی منطقه‌ای در استقرار و توسعه‌ی مناطق اقامتی سالمندان در شهر تبریز کمک نماید. واژه‌گان کلیدی: مکانیابی، معیارهای مکانیابی، سلسله مراتب ahp ، خانه‌ی سالمندان، gis

The analysis and location of nursing homes by using GIS software Case Study: Tabriz City

Statistics provided by the 2016 Census of Population and Housing, indicate an increasing age cohort in the next 40 years. According to statistics provided, a few numbers of nursing homes in the Tabriz city will respond to the huge floods of the elderly. The purpose of this study was to determine suitable locations for the establishment of residential centers for the elderly in Tabriz. GIS is used for this purpose. This article is divided into two stages. In the first step, by examining and evaluating the factors needed to locate the nursing home, the effective variables in the relevant parameters (capacity, desirability, and adaptability) are extracted and classified. In the next step, the factors considered in the adaptation parameter were weighted and ranked using SPSS software by using questionnaires and survey tools among urban planning and distribution locating experts and after summing up. Utility and capacity factors were weighted by AHP method and the resulting weights were applied by using baseline maps of Tabriz. In the final stage, the weighted layers are overlaid in ArcGIS environment and performed in two separate reclassification scenarios. The most suitable locations were determined in two scenarios in Tabriz city. The findings of this study can help in the development and development of regional planning in the establishment and development of residential areas for the elderly in Tabriz. Keywords: Locating, Locating Criteria, AHP Hierarchy, Nursing Home, GIS.