السَّرد الفسیفسائی ومواصفاته فی روایه رمل المایه لواسینی الاعرج

انَّ السرد الفسیفسائی اسلوب من اسالیب السرد العربی الحدیث تمّ استخدامه فی العدید من الروایات الجدیده. یمتاز هذا الاسلوب السردی بالتداخل والتناقض والتشظی والتشابک والتفکک. یولّدُ عبر توظیف هذه التقنیه نصّ روائی متشابک من حیث العناصر الذاتیه والرئیسه للسرد کالزمن والمکان والشخصیه کما یتجاوز السرد عن الطریقه التقلیدیه من حیث العناصر الاطاریه وتمیل الروایه نحو الشعر والمسرحیه والقصه القصیره. جاء هذا المنهج السردیّ تلبیه للحاجات السردیه العربیه فی مسار تطورها ونضجها وظهر لیفکّک المنطق السردی القدیم المرتکز علی الخطیه والاتّساق. نظراً لاهمیه التعرف علی الانساق السردیه الجدیده، تتوخی هذه المقاله بالاعتماد علی المنهج الوصفی التحلیلی لدراسه هذا الاسلوب فی روایه رَمل المایه للروائی الجزائری الشهیر واسینی الاعرج الذی یبحث فیها عن سبل تعبیریه جدیده. تظهر النتائج انَّ رَمل المایه من اقرب الروایات من البنیه السردیه الفُسَیفسائیه. واسینی نظراً للبنیه المقتبسه فی سرده للروایه المذکوره من الف لیله ولیله یخطو نحو التجدید والابداع فیضفی بدوره علی السرد التراثی احداثاً جدیدهً داعیاً الی تقدیم الفکره الجدیده والتجربه الروائیه المتشظیه، اذ یقوم بتحطیم المنطق السردی القدیم مضموناً وصیاغهً فیتولد من شفتیه نص سردی مفکک متشظِّی یتّسم بالتعددیه والتشابک. انطلاقاً من هنا، نجد انّ الوصف یهیمن علی الروایه، والسارد یهتمّ بالجمالیات اللغویه والدلالات والتعابیر النابضه الرائعه فیقدم الاشیاء والذوات والشخصیات بالوصف ولایعتنی بکینونه السرد وتطوره؛ فالسرد یتحول الی کتابات اعلامیه مانیفستیه عبر هذه الاوصاف المکثفه، کما ان هذه البنیه انتهت الی تداخل الازمنه والامکنه وعدم اختیار الخیط الزمکانی المتسق. الزمن والمکان لم یحددا فی السرد، فالاحداث تجری فی الامکنه والازمنه المختلفه، فهما یتمتعان بالتداخلات والتمازجات والقفزات والاستباقات الکثیره فیدوران بین الحاضر والماضی والشمال والجنوب والدنیا والآخره، کما انّ الشخصیه والذات ایضاً اتسما بالتعددیه والتداخل فالروایه تفتقد الشخصیه الرئیسه بل هناک عده شخصیات تظهر فی السرد علی حده، وفی النهایه اللغه والبنیه فیها تمتازان بالانسیابیه الملحوظه والنقل بین الحالات الشعریه والقصصیه والعامیه والفصحی؛ فهی فی کل حال تتجاوز اللغه السردیه المعتاده بفضل حرکیتها ودینامیتها.

The Mosaic Narrative and Its Specifications in the Novel “Raml almaye” by Wassini Al-Araj

Mosaic narration is a style of modern Arabic narration that has been used in many new novels. This narrative style is characterized by overlap, contradiction, fragmentation, intertwining and disintegration. By employing this technique, an intertwined narrative text is generated in terms of the subjective and main elements of the narration such as time, place and personality. It also transcends the narration from the traditional method in terms of framework elements, and the novel tends towards poetry, play and short story. This narrative approach came in response to the needs of the Arab narrative in the course of its development and maturity, and appeared to dismantle the old narrative logic based on linearity and consistency. Given the importance of identifying the new narrative formats, this article seeks, by relying on the descriptive-analytical method, to study this method in the novel “Raml al-Mayah” by the famous Algerian novelist Wassini al-Araj, in which he searches for new expressive ways. The findings show that this Algerian novelist has taken a step towards modernization and innovation with regard to the process of adapting the basic story of One Thousand and One Nights. takes a step towards innovation and creativity, and in turn gives the heritage narration new events, calling for presenting the new idea and the fragmented narrative experience, as he destroys the old narrative logic in content and formulation, thus generating from his lips a fragmented, fragmented narrative text characterized by Diversity and intertwining. Based on this, we find that the description dominates the novel and the narrator is concerned with linguistic aesthetics, connotations, and wonderful vibrant expressions. He presents things, selves and personalities in description, and does not take care of the narration and its development. The narration turns into media-manifest writings through these intensive descriptions, and this structure ended with the overlap of times and places and the failure to choose the temporal thread. and spatial coherence. Time and place are not specified in the narration, as events take place in different places and times. In the end, the language and the structure in it are characterized by the remarkable fluidity and the transfer between the poetic, narrative, colloquial and classical cases. In any case, it goes beyond the usual narrative language thanks to its dynamism and dynamism.