مدل سازی پیامد نشتی و شکست ناگهانی مخازن ذخیره متانول با استفاده از نرم‌افزار Phast در یک مجتمع پتروشیمی

صنایع نفت، گاز و پتروشیمی به دلیل ماهیت مواد موجود در آن، از نظر حوادث جزء صنایع بحرانی می باشند، به این دلیل که وقوع یک حادثه در این صنایع می تواند صدمات جبران ناپذیری را به پرسنل، تجهیزات و محیط زیست وارد کند. از مهمترین مواد خطرناک موجود در این صنایع می توان به متانول اشاره کرد. آستانه مجاز تنفس این ماده 200 ppm است، این ماده سمی بوده و برای انسان و محیط زیست خطرناک است و در استاندارد nfpa، جزء مواد با قابلیت اشتعال بالا تقسیم بندی شده و بخارات آن در هوا مخلوط انفجاری ایجاد می کند. یکی از روش-های موثر در انجام اقدامات پیشگیرانه و کنترلی در این صنایع، مطالعه پیامد حوادث فرآیندی می-باشد. با توجه به اهمیت ارزیابی پیامد حوادث، در این مقاله ارزیابی پیامد نشتی و شکست ناگهانی مخازن ذخیره متانول با استفاده از نرم افزار phast 7.2 مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج مدل سازی سناریو نشتی از مخزن اتمسفریک، در دو سایز 25 و 100 میلی متر در شرایط آب و هوایی مختلف (زمستان و تابستان) نشان داد که امکان بروز آتش فورانی، آتش استخری، آتش ناگهانی و انفجار نیز وجود دارد. در سناریو با قطر نشتی 25 میلی متر، شرایط آب و هوایی تابستان پیامدهایش از نظر تولید ابر غلظتی، فواصل پخش و شدت تشعشعات آتش فورانی و آتش ناگهانی بیشتر از زمستان است، بنابراین تبعات این سناریو در فصل تابستان نسبت به زمستان بیشتر است. در سناریو نشتی 100 میلی متر، بیشترین شدت تشعشعات آتش استخری تاخیری 51.2 kw/m2 تا فاصله 63 متری از مخزن (مرگ آنی افراد در معرض) و بیشترین پهنه آتش ناگهانی تا 21.3 متری از نشتی گسترده می شود و موج فشاری ناشی از انفجار تا فاصله 58.4 متری در فصل زمستان ادامه می یابد، لذا پیامدهای انفجار و شدت تشعشعات در زمستان بیشتر است. در انتها سناریوهای شکست ناگهانی مخزن متانول و نشتی 5 میلی متر با دو ارتفاع نشتی مختلف (1 و 5 متر) در نظر گرفته شد، بر اساس معیارهای سنجش پیامد حوادث و نتایج عددی مربوط به مدل سازی شدت تشعشعات و برد حوادث در ارتفاع 5 متری از نشتی بیشتر از ارتفاع 1 متری است. لذا با توجه به موارد بیان شده در این مطالعه، اقدامات کنترلی به منظور افزایش سطوح ایمنی در مورد مخازن متانول پیشنهاد شده است.