بررسی فنی و اقتصادی ضرورت استخراج هلیوم از گاز طبیعی در ایران

گاز هلیوم به عنوان یک ماده ارزشمند با توجه به خواص منحصر به فرد خود نظیر نقطه جوش بسیار پایین، نفوذپذیری بالا، واکنش ناپذیری، رسانش حرارتی بالا، دارای کاربردهای فراوانی در زمینه های مختلف علمی، صنعتی، پزشکی، هسته ای و صنایع نظامی می باشد. در طی دهه های اخیر نیاز به گاز هلیوم در صنایع مختلف رو به افزایش بوده و پیش بینی می شود که در آینده تقاضای هلیوم از عرضه آن بالاتر باشد. میدان گازی پارس جنوبی به عنوان یکی از بزرگ ترین میدان های گازی مشترک با کشور قطر، با توجه به دارا بودن حدود 04/0 الی 05/0درصد هلیوم، پتانسیل بالای تبدیل شدن کشور ایران به قطب تولید هلیوم در جهان را دارد. این درحالی است که کشور قطر با بهره مندی از پتانسیل های همین میدان دومین کشور تولید کننده هلیوم دنیا محسوب می شود، بنابراین این موضوع اهمیت سرمایه گذاری در حوزه تولید هلیوم در ایران را بیان می کند. با توجه به غلظت پایین عنصر هلیوم در ترکیبات گاز طبیعی لازم است تا روش جداسازی آن به گونه ای انجام شود تا ضمن مصرف انرژی و هزینه پایین بیشترین میزان خلوص را در خروجی داشته باشد. در پژوهش حاضر ضمن بررسی ضرورت استخراج هلیوم در ایران از دیدگاه اقتصادی و روش‌های جداسازی گاز هلیوم، چالش های فنی و تکنولوژیکی جداسازی گاز هلیوم مورد بررسی قرار گرفته است. بر اساس مطالعات میدانی و اسنادی صورت گرفته و با در نظر گرفتن افزایش تقاضای جهانی به تولید هلیوم، استخراج هلیوم از فرآورده های lng در ایران مقرون به صرفه و ضروری می باشد.