حق به جانب نگری معلمان

حق به جانب گرایی یا entitlemnet یکی از مفاهیم مورد بحث در روان شناسی و جامعه شناسی است. بسیاری از صاحب نظران معتقدند که ما به نوعی در عصر حق بجانب گرایی زندگی می کنیم و مردم عموما به طور فزاینده ای در جستجوی خواسته های خود بدون ملاحظه مسولیت های خود نسبت به دیگران هستند. به طور کلی حق به جانب گرایی عبارت از حالتی روانی و یا ذهنی است که افراد خود را شایسته حقوق یا مطالبات بیشتر می دانند بدون اینکه عملکرد خود را نسبت به مسولیتهای که انجام می دهند مورد نظر قرار دهند. این وضعیت به عنوان یک پدیده منفی مورد نظر صاحب نظران و محققان می باشد و بسیاری از مدیران در سازمان های مختلف در تلاش هستند که این وضعیت را در میان کارکنان خود کاهش دهند. تحقیق در زمینه حق به جانب گرایی معلمان یک حوزه جدید تحقیقی می باشد و بر این اساس استوار است که ماهیت حق به جانب گرایی در حرفه معلمی چگونه است و به چه شکلی بر زندگی و عملکرد تحصیلی دانش آموزان تاثیر می گذارد. برگرفته از نظریه جامعه شناسی خلقیات ایرانی، در تحقیق حاضر این فرضیه مطرح می گردد که یکی از خلقیات اصلی معلمان ایرانی حق به جانب گرایی است و بر این مفروضه استوار است که معلمان خود را نسبت به کارکردی که انجام می دهند شایسته شرایط بهتر و حقوق و مطالبات حرفه ای و مادی بیشتری می دانند. فارغ از این که ماهیت این حق به جانب گرایی چیست، محقق معتقد است که چنین وضعیتی در فرایند تدریس بازتولید می گردد و سبب کاهش انگیزه حرفه ای معلمان و کاهش کیفیت تدریس و یادگیری می گردد. فنسترماخر معتقد است که تدریس یک پدیده هنجاری است و معلمان باید همواره نرم ها و هنجارهای مناسب تدریس را در قالب منش و روش خوب ارایه دهند. بنابراین حق به جانب گرایی افراطی نباید سبب شود که معلمان از مسولیتهای هنجاری خود دور شوند و کیفیت تدریس را تحت تاثیر قرار دهند. بر اساس مشاهدات محقق، در یک فرایند اجتماعی، سیاسی، اقتصادی و فرهنگی، حق به جانب گرایی معلمان به یک پدیده عمیق اموزشی تبدیل شده است و به شکل وسیعی در فرهنگ مدارس نفوذ پیدا کرده است و در دراز مدت یکی از دلایل توسعه نیافتگی حرفه تدریس خواهد بود که خود را در هویت حرفه ای معلمان نمایان خواهد ساخت. بر اساس این مفروضات، محقق یک نظریه برای تبیین ماهیت حق به جانب گرایی معلمان ارایه داده است که مورد بحث قرار خواهد گرفت.