آسیب شناسی وقف علمی در حوزة تجاری سازی علم و فناوری در ایران

سنت نیک و حسنه وقف به عنوان یک پشتوانة قوی در مرتفع نمودن اهداف بلند جامعه انسانی به شمار می آید. در دهه های گذشته در کنار اشکال مختلف وقف، توجه به واگذاری، کمک رسانی و ساخت مراکز فرهنگی و علمی مانند مدارس، کتابخانه ها، آزمایشگاه ها و رصدخانه ها که از اهمیت بسزایی برخوردار است، معطوف بوده است. اما امروزه بنابر مقتضیات زمانی و نیازهای روز جوامع، راه خود را به شیوه ای دیگر می پیماید، این در حالی است که هیچ تفاوتی در اهداف و مقاصد آن صورت نگرفته و آن بعد تجاری سازی در حوزة علوم و فناوری است؛ بدین معنا که با تکیه بر علم و دانش متخصصان، عالمان و دانشمندان این حوزه و همکاری نهادهای درگیر در مسئله بتوان به کسب ثروت دست یافت. پژوهش حاضر کوشیده است به روش توصیفی -تحلیلی با بررسی و مطالعه اسناد و منابع مکتوب مبحث آسیب شناسی وقف علمی در تجاری سازی علوم و فناوری را مورد بررسی و مطالعه قرار دهد. این نوع از وقف به دلیل تنوع در صوری که برای آن می توان قائل شد و نتایج قابل توجهی که در عرصه های مختلف اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی برای اقشار مختلف به ویژه خیّرین جامعه مهیا می کند، می تواند با به کارگیری صحیح و علمی موجبات ایجاد رشد اجتماعی جوامع را فراهم نماید. یافته های پژوهش نشان می دهدکه در کشور اسلامی ایران، مجموعه عواملی مانند: عدم آگاهی و عدم توانایی کسب ثروت بر مبنای انجام کارهای علمی - پژوهشی، نبود ساختار و چهارچوب علمی و منطقی در بخش های مختلف تجاری سازی علم و فناوری، عملکرد ضعیف سازمان های مردم نهاد و عدم فرهنگ سازی به عنوان بخشی از آسیب های قابل توجه، می بایست بیشتر و بهتر مطالعه و مورد کاوش قرارگیرد.