بررسی جامعه شناختی کنش های اخلاقی در الگوی اسلامی پیشرفت بر اساس آموزه های قرآن

طراحی و تدوین الگوی جامع پیشرفت از دیرباز مد نظر بسیاری از فرهیختگان و اندیشمندان بوده است،. جهت تحقق این مهم، جوامع مختلف طرحی مناسب با شرایط خویش تدوین می کنند. در این مطالعه، به اقتضای جامعه اسلامی مان ، توجه به اسلامیت در طراحی این الگو مورد توجه قرار گرفته و از قرآن به عنوان یگانه منبع کلام وحی،بهره جسته ایم. از دیگر سو،در مسیر مطالعات جامعه شناسی پیشرفت ،متغیر های متعددی قابل مطالعه است، آنچه در این بین از اهمیت مضاعف برخوردار است،کنش های انسانی است که عامل مهمی در فرایند پیشرفت بوده و می تواند بر دیگر عوامل تاثیر گذار باشد.در بین اشکال مختلف کنش های انسانی،کنش های اخلاقی ،به دلیل اولویت هدف رسالت از یک سو و ارتباط تنگاتنگش با پیشرفت ، در این مطالعه مورد کاوش قرار گرفته است. از مجموع تحلیل صورت گرفته،به دو دسته از کنش های اخلاقی دست یافته ایم.ابتدا آن دسته از کنش هایی که در گسترش تعاملات اجتماعی مطلوب، موثر بوده و زمینه ساز پیشرفت می شوند.مانند کنش های اخلاقی توام با ایثار،تواضع،استغفار و گذشت نسبت به دیگران ،مهر و محبت ،عاری از خشم و خیرخواهانه . دسته دوم کنش های اخلاقی که جنبه فردی داشته، ولی کارکرد اجتماعی دارند و زمینه ساز پیشرفت اند.مختصات این کنش ها عبارتند از: انجام صحیح عمل،عفت و پاکدامنی،صبر،راستگویی و کنش های عاطفی. روش مطالعه کیفی بوده و با استفاده از تکنیک تحلیل محتوای کیفی، داده ها از آیات قرآن استخراج شده و مورد تحلیل و تفسیر اجتماعی قرار گرفته است.