جایگاه خرّه (فرّه) و رای در حکمت اشراق

گنجینه مکتب فلسفی اشراق مملو از اندیشه های زردشتی، افلاطونی، هرمسی، فیثاغورثی، تاویلات قرآنی و تصوف است که با میراث تفکر عرفانی درآمیخته است. مفهوم خٌرّه یا فرّه یکی از این مفاهیم رمزی بازمانده از ایران پیش از اسلام است که جایگاه قابل توجهی در مکتب اشراق دارد و سهروردی از آن به همراه «رای» برای تبیین و توضیح فلسفه خود در قالبی عرفانی و توصیف مفاهیمی مانند وحی، معجزه و کرامات اولیا، الهامات عارفانه و خصوصیات زمامدار مدینه فاضله سود جسته است. تبیین و بررسی مفهومی خرّه و کارکرد و چگونگی ارتباط آن با رای در حکمت اشراق هدف اصلی پژوهش حاضر است. پژوهش حاضر بر اساس شیوه کتابخانه ای، بعد از گردآوری داده های لازم از منابع دست اول از جمله آثار سهروردی به تبیین و تطبیق آنها با متون کهن ایرانی مانند بخش های مختلف اوستا و متون پهلوی بازمانده از عهد باستان می پردازد. بررسی ها نشان می دهد که مفهوم خرّه و جایگاه آن در حکمت اشراق شباهت بسیار زیادی با این مفهوم در متون کهن ایرانی دارد.