نوآوری‌های سهروردی در مغالطه پژوهی با الگوی اثربخشی

مغالطه پژوهی و بیان انواع مغالطات همواره با الگوهای متفاوتی نزد منطق دانان مطرح است. یکی از منطق دانانی که آراء بدیعی در زمینه مغالطات دارد، شیخ شهاب الدین سهروردی است. با تامل در آراء وی در می یابیم که او منطق را علمی آلی، و هدف آن را جلوگیری از خطا در ذهن می داند. سهروردی در زمینه منطق نگاری شیوه اختصار را برمی گزیند. ولی باید گفت که رویکرد او در زمینه مغالطات برخلاف دیگر بخش های منطق است. شیخ اشراق در زمینه مغالطات به صورت گسترده بحث می کند و مبحث مغالطات را مهم ترین بخش در منطق به حساب می آورد و با الگوی جدیدی که در زمینه مغالطات اخذ می کند، اقدام به مغالطه پژوهی می کند. سهروردی با اخذ سه رویکرد به بیان انواع مغالطات می پردازد همچنین دید وی نسبت به مغالطات در حکمة الاشراق به مثابه یک علم آلی همچون منطق است. در این مقاله بررسی می شود که مغالطه شناسی و منطق مکمل هم هستند و در حکم ابزاری برای اندیشمند قرار دارند که او را از خطا در استدلال باز می دارد.