بررسی نقش الگوها در ایجاد حس تعلق خاطر در معماری (نمونه موردی:حیاط خانه های سنتی کاشان)

در خانه های کویری با بهره گیری از حیاط و عناصر طبیعی (نور، باد، آب، طبیعت) شرایط بهتری جهت ارتقا سطح کیفی ساکنین فراهم آمده است، در ساختار مرکزگرای خانه ایرانی ، حیاط وضعیتی مهم تر و زیبایی متعالی تر نسبت به سایر بخش های دارد و آن را نسبت به دیگر فضاها متمایزکرده است. حیاط مکانی امن و آرام برای آسایش خانواده و حدت دهنده عناصر خانه است. مکانی با الگوی زنده برای رخدادهای جمعی ، مکان بخشی از فضاست که احساس میشود و با خاطره عجین میشود، افراد با این فضا رابطه ای عاطفی و پر معنا برقرار کرده اند ، این رابطه عاطفی حس تعلق به مکان نام گذاری میشود. فرد بعد از ورود به این فضا آن را به خاطر می سپارد و نسبت به این فضا احساس تعلق خاطر میکند ، تعلق مکانی عاملی برای احساس امنیت ، لذت و ادراک عاطفی افراد می باشد. ایجاد مکان و حس تعلق به آن در نهایت منجر به افزایش کیفیت زندگی در افراد میشود. در بین همه روند هایی که بنا را برای ما زنده میکند روند ثابت و واحدی وجود دارد که این روند همان الگو است، این فضای حیاط مرکز به واقع الگویی است که در زمان خود تکرار شده و الگویی زنده محسوب میشود چرا که راه خود را در طول زمان ادامه داده و نسل به نسل منتقل شده و به نوعی تبدیل به الگویی جاودانه شده، اگر الگویی که چیزی را میسازد زنده باشد به کرات تکرار میشود و در زندگی دیده میشود و به همین دلیل معنادار و حس برانگیزاند. این نوشتار در پی بیان رابطه عوامل کالبدی در ایجاد الگوی زنده و نقش این عوامل در ایجاد حس تعلق است و در راستای آن به بیان مفهوم حس تعلق و چیستی الگو و عوامل موثر در ایجاد الگوی زنده در معماری می پردازد. روش تحقیق این پژوهش به صورت تحلیلی-توصیفی و بر مبنای پژوهش های و مطالعات کتابخانه ای بوده است. دستاورد اصلی این نوشتار را میتوان در اثبات و تاکید بر این نکته دانست که کالبد حیاط خانه های کویری ایران بر گرفته از الگویی زنده است و مرکز نیرومندی برای گردهمایی ها و یکی از عوامل ایجاد حس تعلق می باشد با این تفاوت که این بار به گونه ای متفاوت به این موضوع پرداخته شده است، این نوشتار به دنبال دستیابی به عوامل حس تعلق در این خانه ها نگاشته شده است، تنها حسی که خانه را برای انسان از سایر فضا ها متفاوت میکند.