بازشناسی ریتم در خانه های تاریخی تبریز ( نمونه موردی : خانه بهنام ، خانه قدکی و خانه گنجه ای زاده تبریز )

زیبایی از جمله صفاتی است که هنر همواره در هر عصری به دنبال تحقق بخشی به آن بوده است. اما توجه به اصول زیبایی شناسی در تمامی هنرها به یک میزان انجام نگرفته است. اصول و عناصری همچون ریتم ، که در خانه های تاریخی ادوار مختلف ، کمتر مورد توجه بوده و به ندرت در سیستم آموزشی به صورت محسوس دست به آموزش این قواعد و اصول زده شده است. معماری اسلامی ایران نیز مستثنی از این موضوع نبوده و نیازمند باز تعریف عناصر زیبایی شناسی در آن می باشد تا بدین طریق علاوه بر پرداخت به تعاریف و قواعد زیبایی به نحوه طراحی و ارزیابی این اصول از طریق سنجه ها و شاخص های آن در بازه های مختلف تاریخ معماری نیز توجهاتی صورت گیرد. با توجه به اهمیت یافتن اصول زیبایی شناسی در چند دهه اخیر و توجه بسیار به بررسی عناصر آن در معماری در این پژوهش سعی بر آن شده است تا از طریق مطالعات کتابخانه ای و روش استدلال منطقی در راستای پاسخ به سوالات چیستی ریتم ، چگونگی ارتباط آن در هنر ها و چگونگی نمود آن در خانه های تاریخی تبریز به بررسی تک عنصر ریتم در اصول زیبایی شناسی از طریق تطبیق آن در خانه های تاریخی تبریز پرداخته شود. نتایج حاصل از این تحقیق نشانگر آن بوده است که ریتم حاصل تسلسل ها ، تنش ها و جهش ها جهت پیوند گسستگی ها در مکان و زمان بوده و در تمامی هنرها این عنصر اغلب یا به صورت یکسان نمایان گشته و یا یک همپوشانی منطقی از آن ما بین هنر ها مشهود بوده است. اما انچه که مشخص است تغییر نوع کاربرد ریتم در بناهای مختلف تاریخی بر اساس مقتضای زمان و مکان بوده است و با گذر زمان شکلی ساده به خود گرفته که اغلب در کنار سایر عناصر نمود پررنگ تری داشته است. در کل ریتم وسیله ای جهت تحقق اصل متوسط زیبایی شناختی در معماری و سایر هنرها بوده است.