وحدت و کثرت وجود از دیدگاه حکمت متعالیه و تجلی آن در هنر و معماری اسلامی

در معماری معاصر، معیار‌ها و ملاک‌های چندان مشخص و ثابتی وجود ندارد. تکرار صورت‌های معماری گذشته، کثرت و تغییر محض یا ایجاد وحدت از طریق همانندسازی و اهمیت و توجه صِرف و سطحی به‌صورت معماری بدون اهمیت و توجه به‌ معنا و مفاهیم آن ازجمله مواردی است که موجبات این بی معیاری‌ها و نابسامانی‌ها را فراهم آورده است. پژوهش حاضر با هدف تبیین مفهوم وحدت و کثرت وجود در حکمت متعالیه و تجلی آن به‌صورت سیر از کثرت به وحدت در معماری اسلامی موردتوجه قرار گرفته است. این پژوهش با روش توصیفی - تحلیلی بر اساس مطالعات کتابخانه‌ای و اسنادی به واکاوی مفاهیم، اصالت و تشکیک وجود، وحدت و کثرت در حکمت متعالیه و جایگاه آن در هنر و معماری اسلامی پرداخته است. نتایج پژوهش بیانگر این است هنر و معماری اسلامی، تلالو و تجلی نمادین از حرکت کثرت جهان بیرون به وحدت در حضور خداوند است که به‌خوبی در نظریات ملاصدرا مشهود است.