بررسی اصول معماری پایدار در ساخت مسکن بومی روستاهای اقلیم سرد

امروزه بحث توسعه پایدار و صرفه‌جویی در مصرف انرژی‌های فسیلی یکی از مهم‌ترین دغدغه‌ها در سطح جهان و کشور محسوب می‌شود، به طوریکه کاهش مصرف انرژی و همزیستی با شرایط طبیعی و اقلیمی در منطقه یکی از شاخص‌ترین هدف‌ها در معماری و شهرسازی شده است. روستاهای منطقه شمال غرب ایران (استان‌های اردبیل، آذربایجان شرقی و آذربایجان غربی) با داشتن قدمتی طولانی در سکونت و با توجه به شرایط اقلیمی خاص خود دارای معماری مسکونی بومی ویژه‌ای می‌باشد که در این پژوهش بدان پرداخته شده است. هدف این پژوهش بررسی عناصر کالبدی معماری بومی مسکونی روستایی، بررسی نما و جهت‌گیری خانه‌های روستایی این ناحیه، تاثیر استفاده از مصالح بومی بر پایداری زیستی این مناطق، نقش اقلیم در طراحی بازشوها و نقش عناصر طبیعی چون گیاهان در مسکن روستایی می‌باشد. بدین منظور از مطالعات کتابخانه‌ای شامل کتاب‌ها و مقالات و همچنین تجربیات میدانی در بازدید از روستاهای متعدد این اقلیم استفاده شده است. نتیجه این تحقیق نشان داد که در معماری مسکونی بومی روستایی مناطق سردسیر شمال‌غرب ایران ویژگی‌های اقلیمی به خوبی در جهت‌گیری، ساخت و نمای ساختمان‌ها رعایت شده و همچنین استفاده از گیاهان و مصالح بوم آورد باعث شده‌اند که ساختمان‌های بومی علاوه بر فراهم نمودن آسایش حرارتی و همسازی با اقلیم و طبیعت پیرامون بسیار اقتصادی و مقرون به صرفه باشند و نقش بسزایی در صرفه‌جویی انرژی دارند که ما حصل این مساله منجر به پایدار بودن محیط‌های روستایی بومی خواهد بود.