خوانش روایت صحنه‌ شکار گراز در سنگ نگاره‌ تاق بستان به عنوان اولین مستند - انیمیشن کوتاه سنگی، از منظر زیبایی شناسی روایتی نلسون گودمن

آثار رنگ مصوّر همچون آثار زبانی از قابلیّت های روایت پردازی برخوردار هستند. تصاویر با بهره گیری از عناصر و ابزارها و فنون دیداری خاص همچون ، خطوط، اشکال، ژرف نمایی و...، شیوه ای متفاوت را برای روایت پردازی بکار می گیرند. نلسون گودمن ازجمله فیلسوفانی است که آراء وی در زیبایی شناسی به بسط مطالعات روایت شناسی انجامیده و در بررسی و تحلیل روایت های تصویری، بستری مناسب برای شناسایی ویژگی های ساختاری آثار مصوّر ارائه می کند. گودمن با مطالعه رابطه میان «ترتیب وقوع» و «ترتیب روایت کردن» رویدادها، روایت های مصور را به چهار دسته عمده تقسیم می کند: 1. تصاویر بی زمان و آنی، رویدادی واحد در لحظه ای واحد؛ 2. تصاویر زمان دار و خطی، سلسله ای از رویدادها در رابطه‌ای جهت دار میان «ترتیب روایت کردن» و «ترتیب وقوع»؛ 3. تصاویر زمان دار و تاب خورده، رویدادهای «دوره ای» با ساختاری «تاب خورده» در روایت پردازی آن ها؛ 4. تصاویر غیر زمانی/ضدّ زمانی و غیر مادّی، رویدادهای «جاودانه» و «نمادین». علاوه بر این، گودمن در زیبایی شناسی خود مدّعی است که دو ترتیب یادشده لزوماً ساختاری روایت محور را به وجود نمی آورند، چراکه گاهی در عوض خلق یک روایت، «توصیف»، «مطالعه»، یا «سمفونی» ظهور می کند. در پژوهش حاضر، نظریه زیبایی شناسی گودمن در خوانش سنگ نگاره تاق بستان مورد استفاده قرارگرفته است. بررسی چگونگی روایت پردازی در این اثر مصور بسیار کهن نه تنها شیوه ای نوین در تحلیل این نوع آثار محسوب می شود بلکه عوامل پیش‌برنده و بازدارنده روایت در این تصویر را به شیوه ای نو مورد کنکاش قرار می دهد. یافته های این پژوهش حاکی از آن است که پرداخت روایت شکار پادشاه در این صحنه به گونه ای است که مفاهیم و معانی مورد نظر دیگری را نیز به تصویر می کشد. علاوه بر این، استفاده از نظریه گودمن در زیبایی شناسی نقش برجسته شکار گراز بر آگاهی عمیق و پیچیدگی شیوه های روایت پردازی به کار گرفته شده توسّط خالق این اثر تاکید می کند. حجار از چیدمان عناصر در خلق اثر خود به گونه ای بهره می گیرد تا ضمن خلق مفاهیم و پویایی مورد نظر، پیچیدگی های روایی و شکست های زمانی را به شکلی بسیار هنرمندانه موجب شود.