چالش مشروطه خواهی در کرمانشاه پس از استبداد صغیر (1288 ش تا 1290 ش)

دوران پس از استبداد صغیر یکی از برهه های مهم تاریخ معاصر ایران است. دوره ای که بین مشروطه خواهان اختلافات شدیدی بروز پیدا کرد و با دخالت های آشکار روس و انگلیس در امور داخلی مصادف بود. شکل گیری احزاب اعتدالیون و دمکرات و تقابل اندیشه های آنان اوضاع را آشفته کرده بود. کرمانشاه هم متاثر از این وضعیت بود. تاریخ مشروطیت در کرمانشاه و سرنوشت آزادیخواهان این دیار به نسبت شهرها و نواحی مختلف ایران کمتر مورد توجّه واقع شده است و از بخش های مغفول تاریخ معاصر ایران است؛ بنابراین این پژوهش درصدد رفع این خلا در دوران کوتاه پس از استبداد صغیر است. بررسی شرایط نشان می دهد که کرمانشاه با توجّه به موقعیت خود یکی از مراکز مهم حوادث بود؛ بنابراین انقلاب مشروطیت را باید با توجّه به وضعیت اجتماعی و سیاسی هر ولایت مورد بررسی قرار داد. ازاین رو باید انقلاب مشروطیت در کرمانشاه با توجّه به بافت اجتماعی و مسائل خاص این منطقه بررسی نمود. یافته های پژوهش نشان می دهد که دستاوردهای حاصله از انقلاب مشروطه در منطقه کرمانشاه که جامعه روستایی- عشایری بر آن غلبه داشت، ضعیف بود. اختلافات بین جناح های سیاسی و عدم همراهی ایلات با مشروطه خواهان در کرمانشاه موجب آشفتگی سیاسی، اجتماعی و اقتصادی شد. شرایط اجتماعی، اقتصادی و سیاسی کرمانشاه در این امر تاثیرگذار بود و همین مسئله منجر به شکل گیری جریان ضد مشروطه در این دیار شد و زمینه اغتشاش و ناامنی را فراهم نمود. تحرکات سیاسی ایلات و عشایر که گاهی صرفاً به انگیزه غارت بود تا طرفداری از جریان سیاسی خاص، ضربه جبران ناپذیری به اقتصاد کرمانشاه وارد نمود و منجر به وخامت اوضاع سیاسی و اجتماعی این منطقه شد. روش و رویکرد این پژوهش توصیفی _ تحلیلی دارد و مبتنی بر تحقیق تاریخی و مطالعه کتابخانه ای است.