سنجش ناپارامتریک ساختار بازار و مزیت‌نسبی صادرات گیاهان دارویی ایران و شرکای عمده تجاری

هدف اصلی این مطالعه، ارزیابی ساختار بازار و مزیت­نسبی حاکم بر صادرات گیاهان دارویی ایران و شرکای عمده تجاری آن با استفاده از شاخصهای غیرپارامتریک تمرکز و مزیت نسبی است. بدین منظور از داده­های گیاهان منتخب دارویی در سطح کد hs در بازه زمانی 2018 2011 مستخرج از پایگاه داده­ها و اطلاعات آماری فائو و تریدمپ استفاده شده است. نتایج پژوهش گویای این است که ایران در صادرات گیاهان دارویی مورد مطالعه دارای مزیت­نسبی صادراتی بوده، اما فاقد ثبات لازم است. علاوه براین ساختار حاکم بر بازار کشورهای فعال در این عرصه غیر رقابتی می باشند. با توجه به نتایج شاخصهای تمرکز بازار صادرات جهانی گیاهان دارویی رازیانه، بادیان، گشنیز، زیره­سبز و سرو­­کوهی (کد0909) در سال­های مذکور از متمرکزترین بازاربوده اند. بنابراین با توجه به پتانسیل ایران برای گسترش و توسعه صادرات این محصولات، برای فعال سازی آن اقداماتی از جمله: تمرکززدایی بازار، پردازش و بهبود بسته بندی متناسب با ذائقه مصرف کنندگان در بازارهای جهانی و حمایت اقتصادی و سیاسی دولت از صادرکنندگان توصیه می شود.

Non-parametric Measuring of Market Structure and Comparative Advantage of Iran’s Medicinal Plants Export and its Main Trading Partners

The main purpose of this study is to evaluate the market structure and comparative advantage dominated in Iran’s export medicinal plants and its main trading partners by using the nonparametric concentration and comparative advantage. For this purpose, the data of selected medicinal plants at the level of HS code over the period 20182011 extracted from the database, and statistical information of FAO and Trade Map have been used. The results indicated that Iran had a comparative advantage of the export of studied medicinal plants, but it had not the necessary stability. Moreover, in this field, the market structure is noncompetitive. According to the results of the global export market concentration indices for fennel, anise, coriander, cumin, and cedar (code 0909) were the most concentrated markets in the mentioned years. Therefore, due to Iran having the potential to expand and develop the export of these products, for making active it some implement such as; market Decentralization, processing and improving packaging tailored to consumer tastes in global markets, and government’s economic and political support for exporters, are recommended.