بررسی اوصاف متضاد معشوق در کلیات شمس

در تمام مکاتب عرفانی، عشق مقوله ی پر رمز و رازی است که اساسی ترین و مهمترین مساله محسوب می‌شود که بنیاد هستی بر آن بنا شده است. مولانا جلال الدین (672-604) به سبب سوز عشقی که در دل دارد مقامات تتبل را تا فنا پشت سر می نهد که به معشوق راستین (ذات احدیت) نائل شود. بنابر اهمیت پژوهش حاضر و با رهیافت توصیفی_تحلیلی و با استفاده از روش تکنیک تحلیل محتوا بر مبنای سبک شناسی آماری، نتایج بیانگر آنست که: 1. مولانا هر پدیده ای را جلوه ای از معشوق خود می داند و در عالم مستی او را می بیند. 2. در فرهنگ عشق بازی او، مراد از معشوق، حقیقت ذات الهی است که رفتار او حالتی نمادین و رمزگونه دارد.3. او، معشوق را سرشار از اوصاف متضاد می بیند و همین امر موجب تغییر ساختار و زبان و فرهنگ کلامش می شود.4.وصف او را با معیار عقل ناممکن می داند و معشوق (انسان کامل) را وجود جامع و آیینه ی تمام نمای اسماء و صفات الهی می داند.