سهم سنایی در غزلیات مولانا

مجموعه آنچه در آثار مولانا از شعر سنایی مستقیم و غیرمستقیم آمده، از مطالعه مداوم و تعمق او در اشعار سنایی و دل بستگی بدانها حکایت می کند. در مجالس سبعه و فیه ما فیه و مکتوبات، مولانا غالبا برای تبیین و توجیه سخن و نکته عرفانی خویش، به اشعار سنایی استناد کرده و سخن او را فصل الخطاب قرار داده است. در غزلیات، سهم سنایی از این هم بیشتر است؛ بدین معنی که در بیشتر غزلها، شعر سنایی از جهت وزن و قافیه و بحر عروضی الهام بخش مولانا بوده و مولانا بر اسای محفوظات خود از غزلیات سنایی غزل خود را شروع می کرده و ادامه می داده است. در ضمن غزلیات مولانا، غزلیاتی هست که ابیات آغازین آنها ازآنِ سنایی است و از بیت سوم یا چهارم، به بعد است که مولانا مطلب خود را ادامه همان ابیات می آورد. مضامین و حال و هوای دو قسمتِ غزل آنچنان در هم تنیده است که بدون آگاهی از پیشینه غزل سنایی در دیوان او، تشخیص این که بخشی از غزل به او متعلق است، ممکن نیست. علاوه بر این، سایه اشراف و احاطه سنایی از لحاظ سبکی و محتوایی نیز در غزل مولانا مشهود است. این مقاله به تفصیل به حضور چشمگیر و پردامنه سنایی در غزلیات مولانا پرداخته است.