متناقض نما نوعی ویژگی سبکی مولانا با تکیه بر مثنوی معنوی و غزلیات شمس

دربرخی آثارادبی به گزینشی خاص از لغات، اصطلاحات فنّی، عبارات و شیوه­های بیان برمی­خوریم که از قراردادهای زبانی و سنن ادبی متمایزند. این گزینش خاص از دید و دریافتی نو نسبت به هستی وحیات ناشی می­شود. شاعر یا نویسنده­ای که به چنین دریافتی نودست یافته باشد و بتواند این دریافت را در قالب گزینشی نو از زبان و شیوه­های ادبی ارائه دهد، در حقیقت به سبکی شخصی دست یافته است. تنها معدودی از شاعران در تاریخ شعر فارسی این توفیق را یافته­اند که بی­گمان مولانا یکی از ممتازترین و سرآمدترین آن­هاست. این سبک شخصی را می‌توان از سه نظرگاه و ساحت مورد بررسی قرار داد: ساحت فکری، زبانی و ادبی. برخی از خصوصیّات ساحت فکری که مهمّ­ترین ساحت سبک مولاناست؛ عبارتند از شادی­گرایی، عرفان حماسی، واقعیّت­نمایی، وحدت وجود، مرگ­ ستایی وخاموشی ­دوستی. درسطح زبانی که خود به سه ساحت آوایی، صرفی و نحوی تقسیم می­شود برخی ازعناصر مهم سبک­آفرین؛ عبارتند از گستردگی اوزان، کاربرد اوزان سالم و دوری، تکرار حروف، واژه­ها و جملات، خلّاقیت در استفاده از قافیه، گستردگی واژگان، حذف ، و درسطح ادبی که مورد بحث ماست و بیشتر به آن می­پردازیم، ویژگی­های سبکی خاصی موجود است که مهمّ­ترین آ­نها؛ عبارتنداز نمادگرایی، جان­دارگرایی، تصاویر عامیانه، وجه شبه­های نوین عارفانه، کثرت تلمیح ودرنهایت تصاویرمتناقض­نما که مفصّلاً به آن خواهیم پرداخت. این تحقیق برآن است تا به بررسی متناقض­نما، تعاریف و کاربردهای آن درکلام مولانا بپردازد و این تکنیک پرکاربرد رادر کلام او به عنوان یک ویژگی سبکی بررسی کند.