بررسی و تحلیل اثرات زیست محیطی توسعه شهر اسلام شهر بر منطقه پیراشهری آن با رویکرد Dpsir

مسائل زیست محیطی تقریباً همیشه مورد توجه و دغدغه ی جوامع انسانی بوده اند. مباحث امروزی پایداری، نسخه های مدرن دغدغه های کهن و دیرین مربوط به چگونگی حفظ جوامع انسانی در درون بستر اکوسیستم های طبیعی هستند. در این میان سنجش پایداری اکولوژیکی، به عنوان یکی از مهم ترین ابزارها در فرآیند برنامه ریزی توسعه پایدار بوده و لذا توجه به آن در سیاست گذاری ها و برنامه ریزی ها امری اجتناب ناپذیر است. با توجه به تغییرات همه جانبه و سریعی که در شهرهای ایران از چند دهه گذشته شروع و در حال انجام است، سنجش پایدار زیست محیطی شهرها و محدوده اثرگذار آنها برای دستیابی به یک برنامه ریزی منطقه ای مناسب و در عین حال همگام با متغیرهای محیط طبیعی- اجتماعی- اقتصادی ضروری به نظر می رسد. شهر اسلامشهر نیز با توجه به نحوه توسعه سریع و بدون برنامه خود باعث ایجاد مشکلات فراوان اکولوژیکی در سطح محدوده پیراشهری خود شده است. به همین دلیل هدف اصلی این پژوهش سنجش پایداری اکولوژیکی و زیست محیطی محدوده پیراشهری اسلامشهر که شامل شهر اسلامشهر و همینطور شهرها و روستاهای اطراف خود در چارچوب dpsir است. متغیرهای مورد بررسی به منظور سنجش پایداری عوامل زیست محیطی و اکولوژیکی در سطح منطقه پیراشهری اسلامشهر شامل مواردی همچون بهداشت محیطی، هوای پاک، وجود فضاهای سبز، میزان استفاده از انرژی ها، میزان انتشار آلاینده ها در سطح منطقه، وجود زمین های کشاورزی و ... در قالب 5 شاخص اصلی براساس رویکرد dpsir می باشد. در این پژوهش به منظور سنجش پایداری اکولوژیکی منطقه پیراشهری اسلامشهر از ترکیب روش کمی و کیفی استفاده شده است که با کمک روش کوکران تعداد 384 پرسشنامه در سطح منطقه و تحلیل آنها به کمک تلفیق دو روش تحلیل عاملی و topsis و با استفاده از نرم افزار spss؛ میزان پابداری اکولوژیکی سنجش شده است. نتایج به دست آمده از گام های مختلف مدل در قالب بازه بین 0 الی 1 نشان می دهد که پایداری اکولوژیکی و زیست محیطی منطقه پیراشهری اسلامشهر در سطح نامناسبی قرار دارد.