تاملی بر رنگ فیروزه‌‌ای و کارکرد آن در معماری اسلامی

با نگاهی در معماری ایران در دوره اسلامی، می‌توان گفت که فضا ها و دکوراسیون مورد استفاده در بناهای این دوره، رابطه عمیق با باورهای فرهنگی و جهان بینی اسلامی دارد. مساجد از مهمترین آثار معماری ایران هستند، و کاشی‌کاری یکی از عناصری است که نمایی منحصر به فرد به این بناها می‌دهد. رنگ‌‌های مختلفی در این کاشی‌ها استفاده شده است، اما دو رنگ فیروزه‌‌ای و لاجوردی، به دلایل وجود منابع کبالت و مس، و فراوانی آنها در ایران، و ارتباط معنوی و نمادین این دو رنگ با اسلام، اعتقادات و ایمان، غالب هستند. یکی از بناهای دوره اسلامی در ایران گنبد سلطانیه است که اکتشاف و شناسایی آرایه‌های تزئینی آن ‌مهمترین ابزار برای یادآوری پایه معنوی و معرفتی معماری این سرزمین و باورهای ایده‌آلیستی و فرهنگی غالب آن دوران می‌باشد. یافته‌‌های پژوهش نشان می‌دهد که استفاده از نور و آرایه‌ها و همچنین تنوع رنگ‌‌های خاص، مانند آبی و سبز در این آرامگاه ریشه در اعتقادات مذهبی بنیانگذاران آن دارد و برای آشکار کردن مفاهیمی مانند حضور الهی و متعالی منعکس وحدت و تعیین کثرت مشتق شده، می‌باشد.